Tweede helft 2025 wordt spannender voor melkveehouderij

Dat stelt Rabobank in zijn zuivelupdate over het tweede kwartaal van dit jaar. Dat ligt vooral aan de mestmarkt. Veel mestgebruiksruimte is al benut, ook in de akkerbouw. Daardoor kan het aanbod verder toenemen. Dit zet druk op de mestmarkt. EEX-futures in Europa voorspellen voor de rest van 2025 prijzen van 2.520 euro per ton voor mageremelkpoeder en 7.400 euro per ton voor boter. Dit zal volgens Rabobank zorgen voor een melkprijs van ongeveer 55 cent per liter. RaboResearch verwacht gemiddeld een melkprijs van 54 cent over heel 2025, met een lichte daling in het tweede halfjaar van 2025.

Rabobank ziet dat 'ondanks eerdere verwachtingen', de wereldwijde zuivelprijzen de afgelopen maanden bleven stijgen. De melkproductie groeit beperkt, waardoor de markt niet overspoeld raakt. In 2025 zal de gezamenlijke productie van de zeven grootste exporterende regio's – Europese Unie (EU), Verenigde Staten (VS), Nieuw-Zeeland, Australië, Argentinië, Brazilië en Uruguay – naar verwachting uitkomen op 326,7 miljoen ton. Dat is 1 procent meer dan in 2024 en de grootste volumestijging sinds 2020.

Meer koeien in de VS

In de VS verwacht Rabobank voor 2025 een groei van 1,4 procent, doordat er meer koeien zijn en de productiviteit nog steeds met 0,5 procent per jaar toeneemt. In Nieuw-Zeeland verwacht de bank een groei van 2 procent, zodat de volumes weer op het niveau van recordjaar 2020/2021 zullen eindigen. Voor 2026 gaan de zuivelmarktdeskundigen van Rabobank uit van een wereldwijd beperkte groei van 0,3 procent ten opzichte van dit jaar. De rem op de groei komt vooral uit Europa. Voor de EU wordt in 2026 een daling van de melkproductie van 0,5 procent voorzien.

Op dit moment herstelt de melkproductie in Europa zich iets. In het eerste kwartaal van 2025 daalde de melkproductie in de EU. Dit kwam vooral door minder melkkoeien in Noordwest-Europa en de naweeën van blauwtong. Dat virus ging in de zomer van 2024 in grote delen van Europa rond. Sommige landen in Europa deden het ook in het eerste kwartaal beter dan vorig jaar. Polen, Ierland en het Verenigd Koninkrijk produceerden respectievelijk 1,6 procent, 5,2 procent en 4,2 procent meer melk.

Toename in het Verenigde Koninkrijk

De stijging in Ierland is relatief, omdat de volumes in 2024 laag waren. In het Verenigd Koninkrijk was de melkaanvoer in de lente van dit jaar zo groot dat de zuivelindustrie in dat land niet alle melk kon verwerken. Zweden en Denemarken zagen een kleine stijging van de melkproductie, maar die was niet groot genoeg om het totale tekort in Noordwest-Europa te compenseren.

In april trok de melkproductie aan. Frankrijk, Duitsland en Nederland zaten bijna op het niveau van vorig jaar. Regen verminderde de droogteproblemen in Noordwest-Europa. Mede dankzij lage soja- en maisprijzen en een melkprijs van boven de 50 cent per liter blijven de marges gunstig. Voor 2025 verwacht Rabobank een lichte groei van 0,1 procent in de EU en 0,3 procent in de EU inclusief het Verenigd Koninkrijk. Dat is iets lager dan de eerder door RaboResearch voorspelde 0,5 procent.

Consumentenvertrouwen

De wereldwijde vraag naar zuivel is volgens de marktkenners van Rabobank voorlopig nog stevig. 'Toch ontstaan er barstjes in het vertrouwen', staat in de kwartaalupdate. 'Er tekenen zich enkele zorgwekkende ontwikkelingen af.' In de VS staat het consumentenvertrouwen op een historisch dieptepunt, ziet Rabobank. In China gaat het economisch nog steeds niet goed en in meerdere regio's wereldwijd daalt de verkoop bij horeca en producenten van consumentengoederen.

Wereldwijde handelsconflicten maken het beeld volgens Rabobank 'nog grilliger', met steeds veranderende importheffingen tussen economische grootmachten met marktverstoringen als gevolg. 'Dit zijn factoren die invloed hebben op de wereldwijde zuivelhandel.'

Tegenvallende economische cijfers

Binnen de EU blijft de vraag volgens de zuivelanalisten van Rabobank voorlopig goed. Stijgende prijzen en tegenvallende economische cijfers kunnen, vooral in Duitsland, een rem zetten op de zuivelconsumptie richting de tweede helft van 2025. De groeiverwachting van de economie in de eurozone is bijgesteld van 1,3 procent naar 0,9 procent voor dit jaar. Ook op andere plekken in de wereld zijn groeiprognoses naar beneden bijgesteld als gevolg van de wereldwijde economische onzekerheden. De exportpositie van Europa staat onder druk door een sterkere euro en mogelijk nieuwe importheffingen.

De marktkenners van Rabobank wijzen nog op een grote onzekerheid voor de Ierse melkveehouderij. Ierland wacht op een besluit van de EU over een nieuwe derogatieaanvraag. Het land vindt dat het grasgevoerde melksysteem uniek is binnen Europa en dat de waterkwaliteit de afgelopen periode is verbeterd. Als de aanvraag wordt afgewezen, dan kan dat grote gevolgen hebben voor de Ierse veestapel. Een krimp tot 10 procent zou dan nodig kunnen zijn. De EU verwacht hierover tegen het einde van het jaar een besluit te nemen.