'Minder koeien, maar evenveel emissie'

In de gebruiksaanwijzing, de factsheet, van het rekenmodel Aerius staat nadrukkelijk vermeld dat het model niet geschikt is om individuele bedrijven op af te rekenen en dus ook niet geschikt voor vergunningverlening. Commissie-Hordijk spreekt zelfs over afwijkingen tot 70 procent. Ook werd al bekend dat in de kustgebieden van ongeveer een derde van de depositie eigenlijk de bron niet bekend is. Bij doorvragen wordt er zelfs aan getwijfeld of deze depositie wel daadwerkelijk bestaat.

Zogenaamde deskundigen geven aan dat stikstofoxide (NOx) uit verbranding van fossiele brandstoffen grotendeels naar het buitenland waait, terwijl ammoniak (NH3) uit dierlijke mest juist dicht bij de bron neervalt. Mijn scheikundeleraar zal zich omdraaien in het graf bij het horen van zoveel domheid. Een molecuul NOx is zwaarder en een molecuul NH3 juist lichter dan lucht. Welke molecuul zal dan gemakkelijker wegwaaien?

Zogenaamde deskundigen wijzen als verklaring op het schoorsteeneffect bij de industrie, de uitstoot wordt in hogere luchtlagen gebracht. Voor de uitlaat van een auto wordt echter hetzelfde verspreidingsmodel gebruikt.

Op Schiermonnikoog speelt een volgende aflevering van deze soap. Al in 2013 werd druk gezet op de melkveehouders op het eiland om de stikstofuitstoot te verminderen. Ruim een jaar geleden werd de veestapel ingekrompen van 606 naar 375 koeien. Een krimp van 38 procent. Stikstofprofessor Jan Willem Erisman vindt het proces een voorbeeld voor de rest van Nederland.

Daar kan ik me slecht in vinden. Deze melkveehouders hebben een inspanning geleverd in maatschappelijk belang. Toch wilde de overheid niet de garantie geven dat de veehouders voor een bepaalde periode vrijgesteld zijn van andere stikstofmaatregelen. Persoonlijk vind ik dat slecht uitonderhandeld, maar het is ook typerend voor de manier van zakendoen van de overheid. Alle onzekerheid wordt bij ondernemers op het bord gegooid.

Nu komt het mooiste, of eigenlijk het meest bijzondere, van dit verhaal. Het RIVM meet maandelijks op zes plekken de ammoniakemissie. De koeien zijn al een jaar weg, maar er wordt geen aantoonbare vermindering van de emissie gemeten. Met nuchter boerenverstand vraag ik me dan af waarom de overheid bedrijven uit wil kopen, als een vermindering van 38 procent van het aantal koeien geen meetbaar effect oplevert.