Schaapsherder Marieke van Schuppen: 'Ik spring op de barricaden'

Hoewel hun koppel schapen nog niet direct is getroffen, hebben de ondernemers in toenemende mate last van de wolf. Een roedel heeft zich gevestigd op de provinciegrens met Drenthe en regelmatig worden zwervende wolven ook dieper in Friesland gespot. Die dreiging is voortaan altijd aanwezig, de wolf gaat niet meer weg.

'Mensen zien het niet, wat zoiets voor ons betekent als schapenhouders', zegt Marieke van Schuppen. 'Ik heb net weer een boze brief naar dagblad Trouw gestuurd, omdat een journalist onterecht schreef dat schapenhouders moedwillig hun schapen blootstellen aan de wolf. Ik voel me geroepen om dan op de barricaden te springen. De schapenhouderij is mijn beroep en manier van leven.'

Van Schuppen oogt daarmee vooral weerbaar, ze laat zich niet zo snel kisten. Maar ze zegt ook bereid te zijn de bedrijfsvoering aan te passen als dat nodig is. 'In veranderingen, zoals de terugkomst van de wolf, moet je boeren wel meenemen. Dat gebeurt nu nog onvoldoende', stelt ze vast. 'We willen onze schapen beschermen. Dat kan met wolfwerende rasters, die overigens niet 100 procent effectief zijn. Een groot deel van de kosten is voor onszelf, in materiaal en extra arbeid. De overheid laat ons hier in de steek.'

Schapengeld is snel geteld

Een gespecialiseerd begrazingsbedrijf zoals zij hebben is kwetsbaar, erkent Van Schuppen. 'Dat was al zo, omdat we afhankelijk zijn van aanbestedingsprocedures van gemeenten en natuurorganisaties voor ecologisch beheer van hun terreinen. De ene gemeente is bereid te investeren in kwaliteitsbeheer en meerjarige contracten, een andere kan gewoon niet meer bieden. Ze zeggen wel: schapengeld is snel geteld. En dat klopt ook wel.'

Met de terugkomst van de wolf in Nederland is er een extra dimensie bijgekomen. Wat als je je dieren constant moet beschermen tegen zo'n onvoorspelbare rover? 'Het gaat nu nog, maar wat als het er steeds meer worden? Het betekent dat het meerwerk flink toeneemt. We redden ons nu met twee mensen op de loonlijst en een baan erbij in het onderwijs. Maar dan zou je er al snel nog iemand bij moeten nemen. Dat is voor ons bedrijfseconomisch geen optie', geeft Van Schuppen aan.

Zoals veel meer schapenhouders in Noord-Nederland telt Van Schuppen inmiddels haar knopen, vertelt ze. 'We zitten in de schapen, maar ik houd net zo lief koeien. Als meisje op de basisschool koos ik vriendjes uit die thuis koeien hadden. En tijdens vakanties wilde ik met iedere Alpenkoe die we in Frankrijk tegenkwamen op de foto. Ik heb mijn oog al laten vallen op Herefords, prachtige robuuste koeien die je makkelijk kunt houden in natuurgebieden.'

Hulpherders

De ondernemer overweegt ook het bedrijf uit te breiden met een zorgtak, in de vorm van hulpherders. 'Maar ik heb mijn twijfels. Twee van deze mensen erbij zal wel goed komen, maar tien? Ik zit niet voor niets in de landbouw en niet in de zorg.' En er liggen best nog kansen in de schapenhouderij, benadrukt Van Schuppen. 'Kijk naar de zonneparken die overal verschijnen. Daar schapen in weiden is ook een verdienmodel.'

De terugkomst van de wolf zou volgens de veehouder geen reden moeten zijn om te stoppen met de schapen. 'Maar achthonderd schapen achter hoge wolvenrasters zetten, zie ik niet zitten. Wel minderen, dat maakt het kleiner en dus behapbaar.'

Van Schuppen is naar eigen zeggen idealistisch ingesteld. 'We willen blijven bijdragen aan natuurbeheer en behoud van de biodiversiteit, al wordt het bedrijf dan kleiner. En ik kan dan blijven genieten van het werken met schapen. Als ik bij een koppel kom dat tevreden staat te grazen en de schapen komen even bij mij buurten, kan ik daar echt van genieten.'