'Buigen of barsten voor boer en kabinet'

Column Akkerbouw Hilko Bos 31 aug 2022 om 12:00uur

Het lijkt de laatste tijd het devies te zijn van het kabinet aan de landbouwsector: buigen of barsten. En nu is het niet zo dat de landbouw niet wil aanpassen, maar voor 2030 moet er wel heel veel gebogen worden.

%27Buigen+of+barsten+voor+boer+en+kabinet%27

Niet voor niets geeft de sector steeds aan dat het tijdspad naar 2030 te snel is, de doelen te hoog gegrepen zijn en de route te kort door de bocht is. Iets wat Den Haag niet wilde horen. Tenminste, het grootste deel niet.
Maar nu, na het interview waarin minister en CDA-leider Wopke Hoekstra aangaf dat 2030 niet heilig was, blijkt dat er toch wat van deze kritiek geland is. Daarmee zijn tegelijk ook alle verhoudingen binnen de coalitie op scherp komen te staan en lijkt voor het kabinet hetzelfde te gelden als voor de landbouwsector: buigen of barsten.

Hoewel een groot deel van Nederland er misschien anders over denkt, sta ik niet te springen om een barstend kabinet. Want wat is het alternatief? Veel liever zie ik een buigend kabinet, dat met reëlere doelen en termijnen over de brug komt. Met meer ruimte voor innovatie, in plaats van krimp.

Maar met de opening dat het interview van Hoekstra lijkt te geven, klinken vanuit natuur- en milieuorganisaties en vanuit de wetenschap scherpe geluiden. Daarin hoor je frustratie en angst dat de sterke landbouwlobby wéér alles zou vertragen en afzwakken, zodat de sector ten koste van natuur en burger volop export kan blijven bedrijven. Tegelijk wordt het argument aangehaald dat de grote meerderheid van de boeren wel wil verduurzamen.

De sector toont altijd al een grote mate van elasticiteit en veerkracht

Hilko Bos, akkerbouwer in Oldehove

Ik las dat onder meer in een interview met hoogleraar Han Olff in het Nederlands Dagblad. Dit was naar aanleiding van de ingezonden brief van 36 hoogleraren in Trouw. Daarin roepen zij het kabinet op de rug recht te houden en niet te buigen, om zo de doelstelling van 50 procent stikstofreductie in 2030 te laten staan.

Ik geloof dat het argument dat de meeste boeren willen verduurzamen wel klopt. Sterker nog, dat is geen proces dat opgestart hoeft worden, dat is een proces dat al jaren gaande is. Daarbij heeft de sector altijd al een grote mate van elasticiteit en veerkracht getoond, maar nu wil men te veel en te snel. En het is algemeen bekend, dat wanneer je iets te snel wilt buigen, het barst. Dat geldt niet alleen voor de landbouwsector, dat geldt ook voor het kabinet.