WUR: phytophthora-aanvallers slijpen wapens als zelfslijpend mes

Phytophthora infestans, een eencellige waterschimmel, heeft een intern skelet in de buisvormige structuur die als aanvalswapen dient. De WUR-onderzoekers constateren dat dit celskelet, gevormd uit draadvormige eiwitten, binnen tien seconden de aanraking met de aardappelplant kan waarnemen en voelt hoe krachtig de tegendruk van het plantenweefsel is.

Met deze informatie hergroepeert de cel zijn eiwitten tot een soort ninjames met een scherpe punt. Hiermee kan de cel het blad opensnijden. Dit mechanisme zorgt er volgens de onderzoekers ook voor dat het uiteinde van de buis steeds exact even scherp blijft: als een zelfslijpend mes.

Snel bot

Het mes bestaat uit hetzelfde soort materiaal als het plantenweefsel. Daardoor zou het snel bot worden. Maar door aan het uiteinde van de buis steeds krachtigere kabels van eiwitten te vormen, zorgt het mechanisme ervoor dat het mes tijdens het snijden steeds scherp genoeg blijft. Hoe scherp het moet zijn, baseert het mechanisme op de druk die hij ervaart, melden de WUR-onderzoekers.

Nu duidelijk is hoe het zieketeproces van phytophthora in de aardappelplant begint, kan worden gewerkt aan nieuwe manieren van bestrijding. De wetenschappers denken ondertussen ook te weten welk eiwit de mechanische oorlogsvoering van de ziekmakende cellen mogelijk maakt.

Joris Sprakel, hoogleraar van het Laboratorium voor Biochemie van de WUR: 'Het meest interessante hieraan is dat dit eiwit wel voorkomt in de ziekteverwekkers, maar niet in planten. Dat maakt het dus een ideaal doelwit voor bestrijding.' Een nieuw onderzoeksproject om dit verder te bestuderen start binnenkort. De bevindingen van de onderzoekers tot nu toe over de microscopische aanvallers zijn gepresenteerd in het tijdschrift Science Advances.