Christian Cordes geeft voorkeur aan koeien die lang meegaan

Tijdens een excursie van veehouderijstudenten van HAS Hogeschool Den Bosch zegt melkveehouder Christian Cordes uit het Duitse Kragstedt dat hij als lid van European Dairy Farmers geregeld melkveebedrijven in andere landen bezoekt. Dan kijkt de ondernemer of hij zaken ziet waarmee hij het verdienmodel voor zijn eigen bedrijf kan verbeteren. Ierse collega-melkveehouders vonden bijvoorbeeld dat hij minder silage kon gebruiken en de koeien beter kon weiden.

'Bij een goede benutting van het verse gras kan de kostprijs inderdaad 1,5 cent per kilo melk lager, berekende ik. Wel wilde ik dit het liefst combineren met een hogere melkprijs voor weidemelk. Dat lukte twee jaar later door aansluiting bij het Tierwohl-Milch-concept. Dat levert 4 cent per kilo melk extra op. Tenminste, dat is de bedoeling. Supermarkten kunnen niet alle melk die onder het Tierwohl-label wordt geproduceerd kwijt. Daardoor krijg ik maar voor 70 procent van de melk extra opbrengst. Supermarkten beloven veel, maar kunnen dat niet waarmaken', constateert de melkveehouder.

Extra buitenruimte

Om aan het Tierwohl-label te voldoen, moest de ondernemer investeren in extra boxen en een voerhek buiten in de open lucht die hij niet mag benutten voor meer koeien. Alle koeien moeten binnen een plek hebben om te eten en te liggen.

De extra buitenruimte en het weiden bevallen de melkveehouder goed. 'De koeien eten en liggen graag buiten. Kou of sneeuw deert ze niet. Bij regen en wind gaan ze wel naar binnen. Bij gunstig weer moet ik dus meer buiten voeren en bij ongunstig weer meer binnen.'

Herfstkalvende veestapel

Voor een optimale productie streeft Cordes naar een herfstkalvende veestapel. 'Dan zijn de meeste koeien in de winter nieuwmelkt en kan ik ze met het TMR-rantsoen goed naar behoefte voeren. Met het verse weidegras in het voorjaar stijgt de productie naar 35 kilo. Die blijft lang stabiel tot de graskwaliteit in juli daalt. Omdat de koeien dan oudmelkt zijn, is dat niet zo erg. Het weiden heeft daarbij een groot voordeel voor de gezondheid van de koeien. Aan het einde van de zomer zijn er geen beenwerk- of klauwproblemen meer.'

Het lukt natuurlijk niet om alle koeien netjes op tijd drachtig te krijgen en zo de herfstkalvende veestapel te handhaven. 'Het mooiste zou zijn als de lactatie twee jaar kan duren', filosofeert Cordes. 'Dat lukt niet. Wel kies ik bij de fokkerij vooral voor persistente koeien die zo lang mogelijk doorproduceren.'

Levensduur

Daarnaast is levensduur een belangrijk selectiekenmerk van de melkveehouder. 'Mijn koeien horen wat betreft productie dan misschien niet tot de top, maar ze gaan lang mee. Dat is efficiënter dan een koe na twee lactaties alweer opruimen. Dan heb je de investering in de opfok nog niet terugverdiend.'

De ondernemer heeft opvallend weinig fokkalveren. Ongeveer een kwart van de kalveren is voor de volgende generatie. De rest van de kalveren is van een vleesstier. 'Dat is tegenwoordig een Black Angus, omdat de Belgische Blauwe te veel problemen gaf.'

Pleegmoederkoe

De fokkalveren worden grootgebracht bij een pleegmoederkoe. Cordes is daar een aantal jaren geleden mee gestart. 'Ik had een koe met beenwerkproblemen in het strohok gelegd. Voor het gemak heb ik er een paar kalveren bij gezet. Dat werkte. De kalveren groeiden goed en de koe knapte weer op.'

Het jaar daarop probeerde de melkveehouder het met veel koeien die twee weken lang hun kalf konden zogen. 'Dat geeft te veel problemen bij het spenen. 'Mijn buren klaagden toen over de herrie van de klagende koeien. Het beste werkt het als je bij een koe vier kalveren zet die het liefst vrijwel tegelijk zijn geboren. Die kalveren blijven een dag of tachtig bij de koe.'

Het spenen gaat in etappes. Cordes zet drie koeien met twaalf kalveren bij elkaar en haalt wekelijks een koe weg. Dan gaan de kalveren meer eten en hebben ze weinig last van het spenen en de koeien 'roepen' nu niet of nauwelijks om de kalveren.'

Biogasproductie

Samen met zijn zonen runt de ondernemer twee biogasinstallaties. De installatie op het eigen bedrijf kwam er in 2010. Een collega-melkveehouder die hiertoe de aanleiding was, draaide zelf niet zo goed met zijn installatie en heeft de biogasinstallatie verkocht aan de familie Cordes. De zonen van Cordes zorgen voor het dagelijks vullen van de biogasinstallaties, het onderhoud en het telen van mais voor de biogasinstallaties en de koeien.

Of de biogasproductie op termijn haalbaar is, kan de ondernemer niet zeggen. 'Mijn zonen zien er toekomst in, maar ik hou hun wel voor dat ze de melkkoeien niet moeten vergeten.'