Zorgboer Joost Stroomer ziet kansen voor beloning biodiversiteit

Reportage Noord-Holland Tienke Wouda 06 apr 2022 om 15:30uur

Zorgboer Joost Stroomer (39) uit het Noord-Hollandse Oterleek maakt zijn zorgboerderij zo aaibaar mogelijk. Vanwege het maatschappelijke aspect, maar hij ziet hiermee ook kansen voor een beloningssysteem voor meer biodiversiteit. De ondernemer maakt zijn bedrijf toekomstbestendig met de mix van melkveehouderij, zorg en landverhuur.

Zorgboer+Joost+Stroomer+ziet+kansen+voor+beloning+biodiversiteit

Het is een drukte van belang op zorgboerderij Polderpacht. Zo'n dertien deelnemers en begeleiders zijn aanwezig, telt zorgboer Joost Stroomer. Enkele basisschoolkinderen leven zich uit op de trampoline. Ondertussen brengt een medewerker een deelnemer met buikgriep naar huis.

Eén cliënt lijkt zich niets van de reuring aan te trekken en loopt met een grote glimlach over het erf. 'Hij komt hier al zo lang de zorgboerderij bestaat, zo'n tien jaar. Hij is hier dolgelukkig. Toen de boerderij gesloten was door de coronacrisis miste hij zijn werk. Zijn wereld werd klein. Wij videobelden wekelijks', zegt Stroomer.

Het runnen van een zorgboerderij omvat voor Stroomer veel meer dan leveren van goede zorg aan kinderen en volwassenen met onder andere psychische problemen of een licht verstandelijke beperking.

Door koeien kan ik de kosten van de zorg betalen, ze zijn de entourage van de zorgboerderij

Joost Stroomer, zorgboer en melkveehouder

De ondernemer hecht veel waarde aan sociaal, duurzaam en energieneutraal ondernemen. Hij werkt nauw samen met Stichting Landzijde, bij die zorginstelling zijn 115 zorgboerderijen in Noord-Holland aangesloten.

Inspelen op trends

'Ik probeer als jonge ondernemer continu in te spelen op trends. Toen ik de boerderij in 2016 overnam, molk ik veertig koeien. De bank was op zoek naar een beter verdienmodel. Het is goed om de boerderij op deze manier in the picture te zetten, ook aan tafel met gemeenten waarvan wij voor onze zorginkomsten afhankelijk van zijn. Daar kunnen zorgboeren nog sterker in worden. Een zorgboerderij is een heel goedkope en alternatieve manier van zorg waarin mensen in rust kunnen excelleren.'

Op de zorgboerderij en melkveehouder van Joost Stroomer voert Marc de koeien © John Oud

Maatschappelijk gericht ondernemen houdt voor Stroomer onder andere in dat de eieren van zijn tachtig kippen en de groente die hij teelt naar de Voedselbank gaan. Het levert werk voor zijn cliënten op, die de dieren verzorgen, eieren rapen en de doosjes stickeren.

Inzet op biodiversiteit

Volgens Stroomer kunnen zorgboerderijen ook de motor van het herstel van biodiversiteit zijn. Bij hem vond de aftrap plaats van het project biodiversiteit op boerenerven van Vereniging Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer Water, Land en Dijken, Stichting Landzijde, gemeente Alkmaar en Cono Kaasmakers.

Vier zorgboerderijen doen aan het project mee. Zij zorgen op hun erven voor meer voeding, nestplaatsen en schuilplaatsen voor dieren. Stroomer zorgde voor zwaluwtillen, ooievaarsnesten, nestkasten, fruitbomen en bijenlinten op zijn erf. De overbuurman legde strokenteelt aan. Stroomer is onder de indruk over de insecten erop afkwamen. 'Vlinders zag ik hier nooit, nu wel. Maar ook spotte ik libellen en een steenuil.' Water Land en Dijken monitort het effect van de maatregelen.

Met onder andere zwaluwtillen en het aanplanten van meer bloemen werkt de zorgboerderij mee aan een project voor meer biodiversiteit © John Oud

Wat het hem financieel oplevert? Stroomer lacht. 'We hebben 1.000 euro subsidie gekregen, met dit geld gaan we biodiversiteitskenmerken toevoegen aan het boerenerf. Hierdoor creëer ik werk voor mijn cliënten. Een student van Van Hall Larenstein in Leeuwarden onderzoekt of er een verdienmodel in zit.'

Onder de streep

‘Het project wordt heel idealistisch ingestoken, onder aan de streep moeten we er echter wel wat aan verdienen. Het is hartstikke mooi als we nestkasten maken en ophangen. Maar als zo'n kast na drie jaar naar beneden valt, wordt ie weggegooid. Dan is de stimulans om iets voor de biodiversiteit te doen weg.'

De ondernemer maakt een vergelijking met het duurzaamheidsprogramma Caring Dairy van zijn melkfabriek Cono Kaasmakers. 'De fabriek beloont op resultaat wanneer je op achttien duurzaamheidspunten goed scoort. Dat levert 5 cent per 100 kilo melk extra op. Zoiets kunnen we ook opzetten voor zorgboeren. Maar ik wil niet vooruitlopen op de uitkomsten van het onderzoek.'

Zijn dertig koeien, die hij melkt met een robot, zorgen ervoor dat hij de kosten van de zorg kan betalen. Daarnaast heeft hij 30 hectare land in eigendom. De helft verpacht Stroomer voor de teelt van broccoli en tulpen.

Toekomstgericht bedrijf

'Ik haal mijn inkomen niet uit de koeien. De mix van drie takken, zorgboerderij, melkveehouderij en landverhuur maakt het dat ik een toekomstgericht bedrijf heb. Ik ben er niet de man naar om heel veel koeien te melken. Dat deed mijn vader ook niet, hij is groot geworden door klein te blijven.'

De zorgboer probeert Van Hall-studenten ook te prikkelen om verder te kijken van groei, hij heeft nauwe contacten met de school in Leeuwarden.

'Een paar dagen geleden ontving ik een groep studenten. Daar zitten jongeren tussen waar thuis driehonderd koeien worden gemolken. Bedrijfsovername is niet meer vanzelfsprekend met de huidige prijzen. Een overname met zoveel koeien moet ook geen moeten worden, probeer ik hen bij te brengen', zegt Stroomer. 'Open je ogen, je bedrijf verbreden is ook een optie. Je kunt je blindstaren op gigantische groei. Maar er is meer dan alleen koeien melken.'

Buiten Gewoon Leren op zorgboerderij

Bij Joost Stroomer wordt sinds vier jaar ook speciaal basisonderwijs gegeven aan kinderen die vaak al een half jaar tot een jaar thuis zitten omdat zij op een reguliere school onhandelbaar zijn. Buiten Gewoon Leren is een onderwijszorgarrangement ontwikkeld met Landzijde, het samenwerkingsverband Primair Onderwijs Noord-Kennemerland, Ronduit Onderwijs en de betrokken gemeenten.