Kritische depositiewaarde zwakke basis voor solide stikstofaanpak

Woensdagavond vond met het eerste 'rondetafeldebat kwaliteit stikstofcijfers' een parlementair experiment plaats. Niet Kamerleden gingen met experts in gesprek, maar stikstofdeskundigen van universiteiten, TNO, het RIVM en Wageningen University & Research voerden op verzoek van de landbouwcommissie onderling het debat.

De bedoeling van deze opzet was dat Kamerleden een beter beeld kregen van de wetenschappelijke overeenstemming over de stikstofcijfers. Of dat is gelukt, is twijfelachtig. Wel klonk er een eensgezind geluid over de waarde van de KDW als ijkpunt voor de stikstofaanpak.

Kritiek op de grote rol die de KDW in de stikstofdiscussie speelt, klonk al eerder. Onder meer het Planbureau voor de Leefomgeving adviseerde in oktober vorig jaar al om breder te kijken.

Verschillen in stikstofdepositie

Onderzoeker Martijn Schaap van TNO legde uit dat de methodieken om de stikstofdepositie te bepalen soms verschillen laten zien die oplopen tot wel 40 procent. Die verschillen nemen af als naar een groter gebied wordt gekeken.

Volgens stikstofhoogleraar Jan Willem Erisman van Universiteit Leiden is de KDW daarom geschikt voor het bepalen van landelijk en generiek stikstofbeleid en minder voor een gebiedsgerichte aanpak. 'Met modellen kun je in gebieden aan de slag, om aan te tonen dat je op bedrijfsniveau doelen haalt.'

Erisman ziet een risico op teleurstellingen als achteraf blijkt dat maatregelen in een gebied niet ver genoeg gaan. Het liefst zou hij weer terugkeren naar het uitgebreide meetnetwerk waarover Nederland tot 2000 beschikte, maar daarna is wegbezuinigd.

Emeritus-hoogleraar Leen Hordijk, voorzitter van het Adviescollege Meten en Berekenen Stikstof, merkte op dat de discussie over stikstofdata alleen in Nederland speelt. Dat komt door de focus op de KDW. 'Andere landen kijken naar de hele stikstofdeken, in Nederland wordt gekeken naar wolkjes stikstof op stukjes natuur.'