Zeeuwse landbouw kritisch op nieuw GLB

Tijdens deze jaarlijkse bijeenkomst in het Zeeuwse dorp Heikant overleggen beleidsmakers uit Europa, Den Haag, Zeeland en de agrarische sector over de toekomst van het GLB. De Zeeuwse vertegenwoordigers, bestaande uit ZAJK, ZLTO, CZAV en provincie Zeeland, hebben daarbij hun zorgen geuit over het nieuwe GLB dat in 2023 van kracht wordt.

De eerste contouren van het Nationaal Strategisch Plan (NSP), de Nederlandse bijdrage aan het GLB, zijn bekend. Maar deze zijn voor de Zeeuwse akkerbouwsector niet allemaal even gunstig. Hierover is tijdens de Heikantse Landbouwtop uitgebreid gesproken. De Zeeuwse vertegenwoordigers benadrukken dat ze de lijn dat het GLB bij moet dragen aan een duurzame en veerkrachtige landbouw ondersteunen.

Tegelijkertijd zien de Zeeuwse vertegenwoordigers enkele knelpunten die ertoe kunnen leiden dat minder ondernemers zullen deelnemen aan het GLB en daarmee ook de maatschappelijke doelen in gevaar komen. De rol van de landbouw als voedselproducent mag daarbij zeker niet uit het oog worden verloren, vinden ze.

Zeeuwse aandachtspunten

In het algemeen vragen de Zeeuwse vertegenwoordigers om meer maatwerk voor boeren, onder meer op het gebied van vanggewassen, gewasrotatie en bufferstroken. Dit zijn onderwerpen waar de nodige veranderingen zijn voorzien en die voor een akkerbouwprovincie als Zeeland grote gevolgen kunnen hebben.

Daarnaast vinden de Zeeuwse vertegenwoordigers het van belang de opgaven waar de landbouw voor staat, integraal te bekijken, omdat ook vanuit het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn en de Kaderrichtlijn Water de nodige maatregelen en voorschriften op de agrarische sector afkomen. Het (intensievere) gebruik van data en monitoring zou een oplossing kunnen zijn om meer maatwerk mogelijk te maken.

Bovendien zijn de Zeeuwen van mening dat de algemene basisvoorwaarden om in aanmerking te komen voor inkomenssteun, niet moeten worden verzwaard. Het risico van afhaken wordt dan te groot en ze willen zoveel mogelijk ondernemers ondersteunen in de transitie.

Ecoregeling

Het nieuwe onderdeel van het NSP, de ecoregeling, waarin boeren die extra inspanningen plegen voor natuur en klimaatdoelen extra worden beloond, moeten ook voor Zeeland interessante deelnamemogelijkheden bieden, bijvoorbeeld door de teelt van vlinderbloemigen, waaronder peulvruchten.

Het Rijk stelt voor om een deel van de financiële middelen over te hevelen van pijler 1 (inkomenssteun) naar pijler 2 (maatregelen voor klimaat en natuur). De Zeeuwse vertegenwoordigers pleiten ervoor om hiermee terughoudend te zijn en ondernemers te blijven ondersteunen. Het genoemde percentage van 30 procent overheveling vinden zij te hoog.

Positie van de boer

Ook vinden de vertegenwoordigers dat de positie van de boer in de keten meer aandacht verdient. De grote opgaven kunnen niet door agrarisch ondernemers alleen worden gedragen. Daarom pleiten ze ervoor dat er voldoende overheidscofinanciering wordt geleverd door de betreffende overheden.

Vertegenwoordigers uit Den Haag hebben toegezegd de Zeeuwse punten mee te nemen in het debat over het NSP op 6 december.