Klei toevoegen aan droog akkerland lijkt effect te hebben

Hiervoor is in de winter van 2019 een proef aangelegd op Proefboerderij De Marke van Wageningen Livestock Research. Het doel van de proef is het vaststellen van het effect van de kleibijmenging op enkele bodemparameters en de gewasgroei.Het idee is dat de bodem beter vocht en nutriënten vasthoudt als klei wordt toegevoegd. Dit kan leiden tot meeropbrengsten en minder uitspoeling.

In de proef zijn twee grondsoorten toegepast: een lichte klei uit Aert (klei 20 procent, humus 1,4 procent) en een zware klei uit Tricht (klei 58 procent, humus 4,6 procent). De provincie Gelderland, mede-opdrachtgever, heeft deze klei beschikbaar gesteld. De proef is op een mais- en grasperceel in viervoud aangelegd. Op het maisperceel zijn proefvelden aangelegd met 0, 5 of 10 centimeter toevoeging van klei en op grasland is jaarlijks klei ingestrooid (circa 1,7 centimeter per jaar).

Nog geen homogene verdeling van klei

In 2020 zijn enkele profielkuilen gegraven op het maisperceel. Daaruit blijkt dat de klei wel de diepte in is verspreid door de grondbewerking, maar er is nog geen homogene verdeling van de klei door de bodem. Hierdoor kan het verwachte positieve effect minder zijn. Op het grasperceel wordt verwacht dat de klei juist in de bovenste centimeters van het bodemprofiel zit.

De meting op De Marke zijn gericht op bodemvocht en gewasopbrengsten. Voor het maisland zijn bij de zwarekleibijmenging hogere vochtgehalten gemeten. Voor grasland is dit niet het geval. Maar een hoger vochtgehalte betekent nog niet direct dat dit vocht ook beschikbaar is voor het gewas.

Hogere maisopbrengst

Op basis van de maisopbrengst in kilo's droge stof per hectare is een trend waar te nemen dat met zware klei de opbrengst hoger is. Maar er is een erg grote spreiding in de resultaten, waardoor nog onzeker is of met de resultaten van 2021 erbij statistisch een significant verschil kan worden vastgesteld. Voor grasopbrengsten zijn nog geen meeropbrengsten zichtbaar.

De resultaten van het groeiseizoen 2021 worden eind oktober van dit jaar verwacht. Met die gegevens wordt een rapportage opgesteld. Het project 'Klei in zand' zal volgens de planning in 2022 met deze rapportage eindigen. De proefvelden worden in stand gehouden en in 2024 nogmaals bemonsterd. Gehoopt wordt dat de klei dan nog beter door het bodemprofiel is verspreid.

Op dit moment zijn de onderzoekers voorzichtig positief en zien zij een duidelijk effect op de vochthuishouding. Er is een indicatie dat de maisopbrengst wordt verhoogd