Cameragestuurde schoffelmachines gaan tot het randje

Vier systemen

Cameragestuurd schoffelen staat flink in de belangstelling bij zowel fabrikant als klant. Veel machineproducenten hebben zo'n systeem in de prijslijst staan. Nieuw is het niet. Zowel Garford als Steketee begonnen in 2001 met hun eerste camerasysteem. Daarmee zijn het pioniers op dit gebied. Veel fabrikanten maken gebruik van het Culti Cam-systeem van Claas, waaraan verschillende schoffelfabrikanten meewerkten.

Tijdens de demo was medeontwikkelaar Einböck met dit systeem aanwezig. Gps-specialist Raven was aanwezig met een hybride machine. Die gebruikt hun VSN-camerasysteem in combinatie met schijfbesturing. De camera is nog in ontwikkeling, de schijfbesturing met eigen ontvanger is bekend. De camera wordt altijd gecombineerd geleverd. 'Meer fabrikanten deden vooraf toezegging, maar konden niet tijdig aanwezig zijn', zegt Den Herder.

Uitdagende omstandigheden

De omstandigheden waren uitdagend. Stortbuien hadden ervoor gezorgd dat de kleiige bovengrond van de overgangsgrond keihard was opgedroogd. De plantstand was hierdoor sterk wisselend. Tweemaal werd gebrand tegen onkruid, wat niet verhinderde dat het veld pleksgewijs sterk was veronkruid.

Ook het zaairesultaat en de vlakligging waren niet overal naar behoren. 'Dit toont nog eens aan dat je zaairichting altijd je schoffelrichting moet zijn', licht Den Herder toe. 'Volg je dezelfde sporen, dan voorkom je missers.' Raven had hier een klein voordeel ten opzichte van zijn concurrenten omdat het de trekker van Prins gebruikte. Die zaaide ook de uien en had dus al de exacte lijnen in het gps-systeem staan.

Groen op groen

Groen op groen detecteren is voor camera's de grootste uitdaging. Dat bleek ook in Meeden. Zie je met het blote oog de gewasrij niet meer, dan is dit ook voor de camera ondoenlijk. Bij erg kleine plantjes monteert Steketee een kap over de camera tot op de grond, om minder afwijking te detecteren. Alleen Einböck had de camera naast de trekker. Garford monteert deze normaal ook naast de machine, maar gebruikte een 1,50 meter brede demomachine.

'Die heeft een verlengd frame om de camera ruimte te geven', legt productspecialist Niel Scholten van Homburg uit. 'In de praktijk zit het schoffelframe kort op de sideshiftbok. Je kunt het met een vorkenbord van de heftruck vergelijken. Hij loopt op rollagers en kan per millimeter sturen.'

Afwisselend

Raven werkte afwisselend op gps en het camerabeeld. 'De VSN-camera detecteert drie plantrijen. Ziet deze niet voldoende gewas, dat neemt de gps het automatisch over', zegt vertegenwoordiger Robert Sleutel. 'Schijfbesturing heeft als voordeel dat het vast door de grond loopt. Een sideshift moet zich altijd ergens tegen afzetten. Dat is de machine of een band, die flexibel is. Vandaar dat we naast 50 ook 60 centimeter grote stuurschijven leveren. In heuvelachtig terrein is het voordeel nog veel groter. Stuur je de machine niet actief, dan gaat hij driften. De VSN-camera is afkomstig uit de VS, waar hij door Raven al langer wordt gebruikt op zelfrijdende spuitmachines. We testen hem in Europa om te zien of hij ook kleine plantjes kan detecteren. Voordeel is dat je hem later in het seizoen hoger kunt monteren en zo toch de gewasrij kunt detecteren.'

De meerwaarde van gps-besturing werd op het demoperceel zichtbaar. Op plekken met een deken aan onkruid reed het systeem door, ondanks de oudere en minder nauwkeurige schoffelmachine. Daar tegenover staat wel een extra investering. Die kan worden uitgesmeerd over meerdere machines. De schijvenstuurtechniek is namelijk uitwisselbaar.

Korte aanbouw

Einböck demonstreerde een losse sideshift-camerabesturing en 4,5 meter schoffelmachine. 'De Row-Guard 500 is bruikbaar met veel verschillende machines voor zaaien en schoffelen', aldus Christiaan Borkus van Reesink Agri. 'We hebben er meer dan 30 in Nederland verkocht.' De Row-Guard gebruikt twee steunwielen. Wat opvalt is de korte aanbouw op de trekker. 'In combinatie met een Einböck schoffelmachine zit er maar 20 centimeter tussen beide frames', weet Borkus.

Steketee werkt met een parallellogramconstructie op hun zelf ontwikkelde IC-Light. In vergelijking tot concurrenten gebruikte het korte en compacte schoffelelementen, speciaal voor uien. 'Een frame met vanghaken is leverbaar, zodat je machines kunt uitwisselen', vertelt Leonard Mol. Ook Steketee maakt gebruik van steunwielen. Het systeem kan machines tot 6,75 meter breedte aansturen.

Mes maakt verschil

Wat verder opviel, is dat het type schoffelmes veel verschil maakt. Drie machines gebruikten 20 cm messen, Garford 18 cm. Dat leverde 4 cm speling voor de gewasrij. De messen aan een veertand hadden op harde plekken de neiging omhoog te werken. Een zeer vlak en plat, scherp mes brak de grond beduidend minder op, wat vorming van schollen en daarmee gewasschade voorkwam.

Schijfjes om de plantjes te beschermen, gaven een wisselend resultaat. Door de grond tussen de plantjes los te breken, wordt ook klein onkruid losgewerkt.

Goede resultaten

Gezien de uitdagende omstandigheden waren alle resultaten goed te noemen. De camerasystemen reden gemiddeld 4 km/u. Raven reed met hun hybride systeem tussen de 2 en 2,2 km/u. Snel rijden bleek op het demoveld zeker geen voordeel omdat de harde bovenlaag dan te veel opbrak.

De demonstratie liet zien dat de huidige cameratechnologie ook zeer kleine uienplantjes kan herkennen én zeer nauwkeurig werk kan leveren, mits de omstandigheden dat toelaten en een ervaren chauffeur het systeem tot in de details beheerst.