HZPC bedient Russische markt via alternatieve route

In Rusland volgt HZPC een onconventionele strategie om de pootgoedhandel voor de toekomst veilig te stellen. In 2019 is een kleinschalig teeltbedrijf opgezet om Russische contracttelers te voorzien van prebasispootgoed en in 2020 is daar de productie van miniknollen bijgekomen.

Keuzes die zijn ingegeven door de wens van Rusland om zelfvoorzienend te zijn en de grenzen op termijn volledig te sluiten voor de import van pootgoed. De export naar Rusland verloopt al sinds 2014 moeizaam en lijkt een eindig verhaal. De Russen bouwen de import van pootgoed duidelijk af. Maar het land is nog lang niet in staat om hetzelfde kwaliteitsniveau te halen als met Europees pootgoed, meldt HZPC.

Bovendien stelt de industrie van aardappelverwerkers hoge eisen, waar lokaal onvoldoende aan wordt voldaan. Dat maakt dat er mondjesmaat nog import wordt toegestaan, maar vooral dat er behoefte is aan kennisopbouw en het ontwikkelen van kwaliteitsteelt. Daarin ziet HZPC kans om via een alternatieve route toch de Russische groeimarkt te bedienen.

Kwaliteit versus volume

In Rusland worden heel veel aardappelen geconsumeerd. Volgens Pim Bemelmans, managing director van dochterbedrijf HZPC Sadokas in Sint Petersburg, schommelt de huidige vraag rond de 6 à 7 miljoen ton. Bovendien groeit de verwerkende industrie in Rusland en daarmee ook de vraag naar continuïteit in aanvoer en kwaliteit.

'Daar liggen kansen voor HZPC', stelt Bemelmans. 'Russische telers kunnen een hogere en betere opbrengst realiseren als ze zich richten op kwaliteit, maar dat thema staat nog niet hoog op de agenda. Omdat Rusland zo'n enorm groot land is, denken ze hier in volume. Er zijn toch genoeg vierkante meters. Boerderijen zijn gigantische bedrijven met een omvang van 2.000 tot 3.000 hectare en een general manager die ver van de teelt af staat.'

HZPC Sadokas heeft in Rusland een vrij solide basis opgebouwd met een aantal grote contracttelers, waar overigens ook de concullega's zaken mee doen. 'Het valt niet mee om het aantal uit te breiden of om kleinere bedrijven te vinden die meer willen focussen op kwaliteit', vertelt Bemelmans. 'In combinatie met de steeds moeizamere import van uitgangsmateriaal uit Nederland en Finland, leidde dat tot het idee om zelf prebasispootgoed te gaan telen. Zodat we minder afhankelijk zijn, maar ook om te ontdekken of het überhaupt lukt om hier virusvrij pootgoed te telen.'

Virusdruk hoog

Omdat Russen allemaal hun eigen volkstuin hebben waar ze eindeloos aardappelen doortelen, is de virusdruk in dit land erg hoog. 'Er is altijd wel zo'n volkstuin in de buurt waar de landbouw last van heeft. Dan is het te risicovol om de teelt van prebasispootgoed uit te besteden aan bedrijven waar de focus op volume ligt, in plaats van kwaliteit.'

Het goede nieuws is dat HZPC er de afgelopen twee jaar in slaagde virusvrij pootgoed te telen, maar niet alles ging van een leien dakje. Een andere uitdaging is lokaal Russen te vinden die kennis van zaken hebben, praktisch zijn ingesteld en zelf initiatief tonen. 'Daar komt bij dat het lage vertrouwensniveau in Rusland het niet makkelijker maakt. Alles moet vooraf worden betaald, de controledruk is hoog en lokale partners vinden is een grote uitdaging', laat Bemelmans weten.