GD-dierenarts: 'Leg wel op elke slak zout bij aanpak biosecurity'

Er zijn heel wat mogelijke risico's op insleep van vogelgriep. De pluimveehouder moet daarbij zeker ook kritisch zijn op zichzelf. Hij moet bijvoorbeeld bij zichzelf nagaan of hij geen contact heeft met andere pluimveebedrijven of contact met ander (hobby)pluimvee of wilde watervogels. En dat geldt ook voor de medewerkers.

Een goede indeling van het bedrijf in zones is nodig. Alle vuile zones buiten het erf zijn de rode zones. Het erf is een oranje zone. Dat moet schoon en opgeruimd zijn. En de stallen zijn de groene veilige zones die vrij moeten blijven van vogelgriep en andere infecties.

Consequent handelen

Indelen van de zones betekent ook consequent handelen. De pluimveehouder moet niet zomaar van de rode naar de oranje zone lopen. Of van de oranje zone even naar buiten om een hek te openen of erger nog vanuit de stal even naar buiten om snel iets op te halen.

De oranje zone moet schoon blijven. Dus niet bij het maaien van het gras de oranje zone besmetten of met machines vanaf het land het erf op rijden. Honden en katten horen niet op de oranje zone en bezoekers alleen als het moet. Bij huisverkoop van eieren is het gewenst dat dit buiten de oranje zone gebeurt.

Bij het betreden van het bedrijf gaan pluimveehouder, medewerker en bezoeker van rood naar oranje via de douche en als dat niet kan minimaal na handen wassen en omkleden. Bij aankomst bij de stal is schoonmaken en ontsmetten van het schoeisel nodig. Iedere stal heeft in de voorruimte eigen kleding en schoeisel. En ook eigen materiaal. Komen materialen van buiten dan reinigen met een zeepproduct en ontsmetten met alcohol.

Op het erf, de oranje zone, kan vogelpoep van wilde vogels terechtkomen. Dat valt niet altijd op, omdat de vogels 's nachts op het erf komen of overvliegen. Elke ochtend is daarom een inspectie nodig en als er vogelpoep ligt, moet dat weg. Dat moet dan wel eerst ontsmet worden om het vogelgriepvirus te doden en pas twintig minuten later is wegspuiten mogelijk.

Wilde vogels van erf houden

Het is belangrijk om vogels ver van het erf te houden, door geen aantrekkelijke gewassen rond de stallen te telen en beplanting ver van het erf te houden. Gras rond het erf moet je kort houden. Komen daar dan toch ganzen of andere vogels op af, houd ze dan van je erf met schrikdraad of netten.

Een opgeruimd erf houdt ook ratten en muizen weg en voorkomt dat roofvogels dicht bij de stellen komen. Plassen op het erf zijn niet gewenst, aangezien dat vogels en ongedierte aantrekt. De aanpak van ongedierte is erg belangrijk. Het beste is samen met een deskundige nog eens de aanpak door te lopen.

Op bedrijven met uitloop zijn de hennen tijdens de risicovolle periode opgehokt om direct contact met wilde vogels en watervogels en hun mest te voorkomen. Transport blijft een risico. Ideaal is als de wagen niet op het erf hoeft te komen. Dat geldt zeker voor het afvoeren van kadavers, dat moet zo ver mogelijk van het erf weg vanuit een gekoelde opslag.

Ook aanvoer van voer moet liefst van buiten het erf. Moet een wagen wel op het erf, zoals bij het laden van vleeskuikens, dan is het nodig het erf eerst te reinigen en ontsmetten. Of bij vogelmest op het erf juist eerst te ontsmetten en dan te reinigen.

Dakgoten en windbreekgaas

Via de lucht kan vogelgriep binnenkomen. Tijdens de grote vogelgriepuitbraak in 2003 is dat in de pluimveedichte gebieden gebeurd. Daarom is het ook van belang om een uitbraak snel op te sporen. Vanaf het dak kunnen mestdeeltjes of druppels met virus via de luchtinlaat mee naar binnen worden gezogen. Dat risico is lastig te verkleinen.

Mestdeeltjes kunnen ook via waterdruppels met de wind het dak aflopen. Het helpt daarom om dakgoten rondom het dak te plaatsen en het water apart op te vangen en af te voeren. Stof dat op het terrein terechtkomt, kan ook binnenwaaien. Wind breekgaas kan stof, veertjes en vocht tegenhouden. Of het ook kan voorkomen dat het vogelgriepvirus binnenkomt, wordt momenteel onderzocht.