Kraakman: 'Overheid meer invloed op mechanisatiesector dan corona'

JCB, CNH, Agco, Kubota, Manitou Deutz-Fahr, maar ook Argo (Landini, McCormick) en John Deere, iedereen heeft zijn fabrieken in het voorjaar weken of soms maanden stil moeten leggen. Reden was niet alleen het risico van verspreiding op de werkvloer, maar ook de verminderde vraag en het gebrek aan onderdelen die vaak uit China of Italië moesten komen. Daar waren de fabrieken ook gesloten.

Het Europees Parlement besloot zelfs dat de overgangsmotoren tussen de verschillende emissiefases een jaar langer mochten worden gebruikt, voordat fabrikanten aan Stage V moeten voldoen. De voorraad werd niet verkocht. Sommige bedrijven maakten van de nood een deugt. Zo bouwden JCB en Michelin componenten voor beademingsapparatuur. MF en John Deere zette hun 3D-printers in voor gezichtsmaskers.

In het eerste halfjaar is de Europese trekkerverkoop gedaald met 12 procent ten opzichte van 2019, meldt Cema, de brancheorganisatie van de Europese landbouwmachinefabrikanten. De grootste trekkerbouwer Mahindra & Mahindra heeft zelfs 87.000 voertuigen minder verkocht, waarvan 30.000 trekkers.

De export uit India daalde gigantisch. Uit een enquête van Fedecom, de brancheorganisatie van LMB/dealers en importeurs, bleek begin juni dat de helft van de respondenten onzeker was of ze het zonder ondersteuning wel zouden redden. Vooral de verkoop van nieuwe machines bleef achter. Tweedehands liep redelijk door. 42 procent van de ondervraagden verwacht een omzetdaling van meer dan 10 procent.

De fabrikanten en importeurs verwachten meer verlies dan de dealers. Dealers hebben nog hun onderhouds- en reparatieinkomsten. Overigens had 14 procent van de deelnemers juist omzetgroei, vooral de groen- en tuinbouwtechniek. De internationale brancheorganisatie Climmar stelde vast dat 70 procent van de dealers een forse omzetdaling verwachtte.

Stemming nu beter

Inmiddels is de stemming wereldwijd positiever, blijkt uit rondvraag van Cema onder 140 managers in negen landen. De gevolgen van covid-19 ebben weg en de omzet stijgt. Dat is vooral merkbaar in Frankrijk, Duitsland en Italië. Oost-Europa en het Verenigd Koninkrijk zijn nog niet zover.

Dat de landbouw nog redelijk buiten schot bleef, is goed te zien aan een bedrijf als Manitou. Manitou bouwt met de merken Gehl en Mustang voor de landbouw, maar ook voor de bouw en verhuursector. De omzet daalde met 35 procent (762 miljoen euro). 'De verhuurtak voor evenementen is gewoon stil komen te liggen', vertelt salesmanager Stephen Baetens. 'In de landbouw gaat alles veel meer door. Gewassen blijven groeien en dieren moeten worden gevoerd.'

Ook verkoopleider Van der Zwaan van Kraakman merkt dat de verkopen weer aantrekken. 'De eerste schrik is eraf en mensen durven weer te investeren.' Verschillende fabrikanten geven aan dat overheidsbeleid en marktprijzen op het moment veel meer invloed hebben dan corona.

'Wispelturig beleid'

Van der Zwaan: 'Dat wispelturige beleid zet nu een veel grotere rem op de investeringen. Boeren overwegen eerder te stoppen. En deze grond gaat niet meer automatisch naar een andere boer. Ook zijn er dit jaar weinig Vamil/MIA-subsidies die investeringen aanjagen.'

Alleen koude acquisitie is lastiger, zeker voor nieuwe verkopers. 'Onder het mom van corona worden ze niet altijd binnen gevraagd, maar blijven ze in de kou op het erf staan. Ervaren verkopers doen wel gewoon zaken met hun vaste klanten. Dat gaat live. Verkoop is emotie en het gaat om veel geld. Digitaal is dat gevoel er niet', ervaart Van der Zwaan.

Ook bij Trioliet is de ervaring dat het overheidsbeleid een zwaardere wissel trekt op de investeringen dan corona. 'Wij hebben juist een topjaar omdat we al lang geleden investeerden in buitenlandse markten. Maar je ziet dat boeren soms een investering uitstellen of kiezen voor tweedehands, om eerst even af te wachten wat er gaat gebeuren in de stikstofcrisis', weet Jeroen Meijerink.