Rabobank: Nederlandse melkproductie krimpt met 11 procent tegen 2030

Nederland heeft nog altijd de hoogste veedichtheid van Europa, maar die positie komt steeds meer onder druk te staan. Strengere regels voor stikstof en fosfaat, lagere bemestingsnormen – van 250 kilo per hectare enkele jaren geleden naar 170 kilo per hectare in 2026 – en hoge fosfaatrechten zorgen voor oplopende kosten.

Alleen al de stikstofmaatregelen betekenen nu een extra last van 2 cent per kilo melk, volgend jaar mogelijk zelfs 4 cent. Booijink schetste de Nederlandse situatie tijdens de jaarvergadering van de Duitse zuivelindustrievereniging op 24 oktober in Berlijn, meldt het Duitse vakblad TopAgrar.

Daarnaast zet het vrijwillige beëindigingsprogramma waarvoor de overheid zo'n 3 miljard euro heeft gereserveerd, veel boeren aan tot stoppen. Wie meedoet, moet de melkproductie volledig opgeven, ook elders in de Europese Unie. Door deze uitstroom en het gebrek aan opvolgers zullen het aantal actieve melkveebedrijven en de melkproductie dalen.

Hogere uitbetalingsprijzen

De grote zuivelverwerkers, die hun capaciteit de afgelopen jaren flink hebben uitgebreid, voelen nu de druk al, constateert Booijink. Bedrijven als Royal A-ware en Arla bieden al hogere uitbetalingsprijzen en forse duurzaamheidspremies van 6 à 7 cent per kilo om melkveehouders aan zich te binden. Dat is beduidend meer dan in België, waar A-ware slechts 1,5 cent uitbetaalt, zegt de expert.

Booijink constateert ook dat zuivelfabrieken in de betwiste regio's opvallend terughoudend zijn om prijskortingen aan de afzetzijde door te geven aan producenten. Hij verwacht dat die concurrentie de komende jaren alleen maar toeneemt. Melk wordt simpelweg schaarser en dat versterkt de onderhandelingspositie van boeren.