'FloraHolland zet eigen leden voor het blok'

'De coöperatie zou kritische leden juist moeten waarderen', vindt bloemenkweker Sjaak van der Ploeg. 'Kritiek houdt iedereen scherp. Maar op dit moment lijkt het erop dat er bij FloraHolland alleen maar plaats is voor jaknikkers. Onze bezwaren tegen verplicht certificeren worden niet serieus genomen en de directie neemt niet de moeite om daarop te reageren.'

Op het bedrijf van Van der Ploeg in het Zuid-Hollandse Lisse doen de initiatiefnemers van de petitie tegen de verplichte certificering bij Royal FloraHolland hun verhaal. Naast Van der Ploeg zijn dat Pieter Damen, kweker van zomerbloemen in het Zuid-Hollandse Hillegom en in Portugal, en Lex van der Zwet, bloemenkweker in het Zuid-Hollandse Oude Wetering. De vierde aanjager van de petitie, pioenenkweker Paul Koenraadt van NOP-Fleur in het Flevolandse Espel is verhinderd.

De aanleiding voor de petitie is de verplichting om teeltsystemen te certificeren die FloraHolland vanaf 1 januari 2026 gefaseerd gaat invoeren. Het doel van de afzetcoöperatie is dat alle aangevoerde producten uiterlijk vanaf 1 juli 2027 geteeld zijn volgens een certifcatieschema. FloraHolland ziet de certificering als instrument om naar de afnemers meer transparant te zijn over de productieprocessen.

Bij de toelichting op hun bezwaren doen Van der Ploeg en Damen het woord en Van der Zwet luistert vooral, maar stelt wel dat hij vijf jaar geleden al ageerde tegen de aangekondigde verplichting voor certificering door de directie. 'Ik heb meteen gezegd dat je dat niet moet verplichten, maar iedereen de keus moet laten. Bovendien vind ik zelf dat certificaten geen garantie bieden voor een duurzame teelt.'

De kern van de weerstand is dat de coöperatie zijn eigen leden voor het blok zet en daarbovenop dreigt met sancties. Damen benadrukt dat hij niets tegen certificeren heeft, maar hij begrijpt niet dat zijn eigen coöperatie het verplicht stelt. 'Streven naar 100 procent certificeren is prima, maar leg het ons niet op.'

Van der Ploeg, Van der Zwet en Damen vinden dat FloraHolland te veel de belangen van de grote handelsbedrijven vooropstelt. Het argument van handelaren dat zij de certificering willen gebruiken om te kunnen voldoen aan de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD)-regelgeving is volgens hen inmiddels achterhaald.

'Als de kopers de certificering echt belangrijk vinden, dan moeten ze zorgen voor een redelijke meerprijs', vindt Damen. 'Het gaat toch om het verdienmodel. Zelf heb ik certificaten voor MPS en Skal, maar dat doe ik omdat mijn afnemers daarvoor een vergoeding betalen.'

De petitie is inmiddels al meer dan achthonderd keer ondertekend. Van der Ploeg schat dat ruim 25 procent van de leden de actie tot nu toe ondersteunt. Hij wijst erop dat aanvoerders uit alle geledingen hun steun betuigen.

'Het zijn zeker niet alleen de kleinere kwekers. Ook grotere bedrijven en bedrijven die wel zijn gecertificeerd, zetten hun handtekening', benadrukt de bloemenkweker. 'Het stuit hen tegen de borst dat hun eigen coöperatie dit besluit neemt, zonder goed te luisteren naar tegenargumenten. Verder vinden de ondertekenaars dat FloraHolland zich vooral moet bezighouden met het zijn van een goede marktplaats.

Weinig gehoor

Ondanks toezeggingen stoort het de initiatiefnemers van de petitie dat de directie van FloraHolland weinig gehoor geeft. Verder missen ze de steun van een groot deel van de ledenraad in het hele proces dat speelt rond het opleggen van de certificering.

'Wij worden onvoldoende gehoord en ook onvoldoende vertegenwoordigd. In de huidige samenstelling heeft de ledenraad te weinig oog voor de belangen van kleinere kwekers. De grotere bedrijven en ook de buitenlandse aanvoerders hebben meer zeggenschap in de coöperatie en dat is niet democratisch', stelt Van der Ploeg.

Hoe lang de petitie openblijft, laten de kwekers nog in het midden. Het hangt wat hen betreft af van een eventuele reactie van de directie of ledenraad. 'We willen serieus worden genomen', verklaart Damen.

'Onze voorwaarden zijn duidelijk: geen verplichte certificering, geen sancties en ook geen systeem waarbij niet-gecertificeerde producten pas als laatste worden geveild. Wat ons betreft komt er een soort bonus-malussysteem gebaseerd op bladbemonstering, om te kunnen bewijzen dat we in de teelt niets verkeerd doen', licht Damen toe.

Pertinente weigeraars

Als er geen oplossing komt, dan blijven voor de pertinente weigeraars van de verplichte certificering weinig alternatieven over. De certificering gaat gelden voor de aanvoer van bloemen en planten bij alle afzetorganisaties die zijn aangesloten op het platform Floriday van FloraHolland. Daartoe behoren ook veilingorganisaties zoals Plantion en veiling Rhein-Maas.

'Handel buiten de veiling om blijft voor ons dan alleen nog over om onze producten te kunnen verkopen en dat wil eigenlijk niemand', legt Van der Ploeg uit. 'Gezien de monopoliepositie van FloraHolland is het nog een optie om via bijvoorbeeld de Autoriteit Consument & Markt juridisch te laten onderzoeken of het opleggen van certificeren rechtmatig is.'

Ook zijn er contacten met de politiek, vervolgt Van der Ploeg. 'Maar het doel van onze petitie is het uitspreken van onze zorgen over de handelswijze van de veilingdirectie. Gelukkig zijn er nu enkele openingen voor vervolggesprekken met de beleidsmakers, we blijven vertrouwen houden in een passende oplossing voor alle leden.'

RFH noemt certificering in belang van toekomst sector

In een reactie op de petitie stelt Royal FloraHolland (RFH) zich te blijven inzetten voor 100 procent gecertificeerd aanbod. Volgens RFH hecht de maatschappij steeds meer waarde aan de verantwoorde teelt van bloemen en planten. Daarom wordt aan alle kwekers gevraagd om transparant te zijn over hun productieprocessen. RFH: 'Dit is in het belang van de reputatie en toekomst van de sector. Certificering leeft breed binnen de coöperatie. Inmiddels is 76 procent van de omzet via het RFH-platform gecertificeerd, dit percentage stijgt nog wekelijks.'

Het besluit over certificering werd 1,5 jaar geleden bekendgemaakt, na meer dan vijf jaar van gesprekken over het belang van transparantie in duurzaamheid. Om certificering voor alle leden bereikbaar te maken zijn aanpassingen gedaan. RFH heeft begrip voor de zorgen van de initiatiefnemers van de petitie. Tussen hen en het managementteam is contact, passend bij het karakter van de coöperatie, schrijft RFH.

'De feedback nemen we serieus. We bekijken op basis van de genoemde punten of deze eerder zijn meegewogen en wat het belang is van het collectief versus het individu. Dat betekent niet noodzakelijkerwijs dat aanpassing van besluitvorming plaatsvindt. Uit de gesprekken met de initiatiefnemers zijn op dit moment geen nieuwe argumenten naar voren gekomen. Ook is gebleken dat zij de handtekeningen, waarmee de behoefte van de ondertekenaars bekend is, nog niet zullen overhandigen.' Het management van RFH zegt wel graag in gesprek te blijven met de initiatiefnemers vanuit het gezamenlijke sectorbelang.