Zekerheid boereninkomen staat bovenaan in nieuw GLB

Verduurzamen is goed, maar mag niet ten koste gaan van het boereninkomen. Dat is de strekking van de compromissen die deze week in Brussel en Luxemburg werden gesloten over het Europees landbouwbeleid voor de komende jaren. Zowel de lidstaten als het Europees Parlement hebben de groene ambities getemperd.

Zekerheid+boereninkomen+staat+bovenaan+in+nieuw+GLB
© Europese Unie

De Duitse landbouwminister Julia Klöckner, voorzitter van de raad van Europese landbouwministers, sprak dinsdag na het bereiken van het akkoord tussen de lidstaten over het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) voor de periode 2021-2027 van een 'mijlpaal' en een 'stelselverandering'.


De overeenkomst omvat de introductie van onder meer de ecoregelingen. Lidstaten zijn verplicht deze op te nemen in hun nationale actieplannen. Ze mogen daarbij zelf prioriteiten stellen die passen bij het nationale beleid. Maar boeren zijn vrij om daaraan deel te nemen.


20 procent voor inkomenssteun

De lidstaten bestemmen minimaal 20 procent van de eerste pijler voor inkomenssteun voor deze groene maatregelen. Hierover moet nog worden onderhandeld met het Europees Parlement dat op het standpunt staat dat 30 procent naar vergroeningssubsidies moet gaan.

Ik ben blij dat we als Europese landbouwministers tot een akkoord zijn gekomen dat goed is voor de boer en voor de natuur, het milieu en het klimaat

Carola Schouten, minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

Zowel de lidstaten als het Europees Parlement willen dat 60 procent van de eerste pijler beschikbaar blijft voor de basisvergoeding aan boeren. Nieuw is dat hier een herverdeling plaatsvindt om kleine boerenbedrijven te steunen. Zo zullen de premies voor de eerste hectares hoger liggen. Ook komt er een plafond om de subsidies aan grote bedrijven af te toppen.


Boer-tot-bordstrategie

De landbouwraad heeft ook conclusies aangenomen over de boer-tot-bordstrategie van de Europese Commissie. De landbouwministers onderschrijven de doelstelling van de ontwikkeling van een Europees duurzaam voedselsysteem van productie tot consumptie.

De conclusies bevatten een tweeledige politieke boodschap van de lidstaten aan de Europese Commissie: houd voedsel betaalbaar en draag tegelijkertijd bij aan de klimaatneutraliteit van de EU tegen 2050 en zorg voor een redelijk inkomen en sterke steun voor boeren.


Schouten tevreden

Ondanks dat Nederland voorstander was van een hoger budget voor de ecoregelingen, is landbouwminister Carola Schouten tevreden met de uitkomsten van de onderhandelingen. De hervormingen moeten, in lijn met de Nederlandse inzet, leiden tot een GLB dat bijdraagt aan de verdere ontwikkeling van een toekomstbestendige en innovatieve landbouw in balans met natuur, milieu en klimaat.


De ambitie om te vergroenen is in het nieuwe GLB afgezwakt.
De ambitie om te vergroenen is in het nieuwe GLB afgezwakt. © Han Reindsen

'Ik ben blij dat we als Europese landbouwministers tot een akkoord zijn gekomen dat goed is voor de boer en voor de natuur, het milieu en het klimaat. Het nieuwe GLB moet toekomstbestendig boeren sterker belonen en zorgt daarmee voor hoge ambities op het gebied van vergroening, innovatie en een eerlijk inkomen.'

Schouten stelt dat agrarische collectieven onder een nieuw GLB gesubsidieerd kunnen blijven werken aan agrarisch natuur- en landschapsbeheer. In lijn met haar inzet verleent het nieuwe GLB ook steun aan de overdracht van kennis en duurzame innovatie naar het boerenerf om agrarische ondernemingen toekomstbestendig te maken.


Goede zet

LTO Nederland noemt het akkoord over het GLB een stap in goede richting. Voor de belangenorganisatie is het vooral belangrijk dat het GLB een inkomensvangnet blijft bieden aan agrarisch ondernemers. Dat boeren meer ruimte krijgen in de ecoregelingen voor boeren om zelf te kiezen tussen vergroeningsmaatregelen, noemt LTO ook en positieve uitkomst.


De besluitvorming over het GLB heeft door de brexit flinke vertraging opgelopen. Daardoor landt het nieuwe GLB op zijn vroegst in 2023 op het boerenerf. De lidstaten moeten nog overeenstemming bereiken met de Europese Commissie en het Europees Parlement.


Goedkeuring

De uitkomst van dit triloogoverleg wordt ook nog ter goedkeuring voorgelegd aan het Europees Parlement. Daarna hebben de lidstaten nog tijd nodig om het nieuwe GLB op te nemen in hun nationale actieplannen. Die plannen moeten op hun beurt worden goedgekeurd door de Europese Commissie.


Groene minderheidsblok met Nederland moet concessies doen

Nederland vormt met de Scandinavische lidstaten een minderheidsblok in de Europese Unie. Om die reden komt de duurzame visie die landbouwminister Carola Schouten heeft op de landbouw in de Europese landbouwraad minder uit de verf, zegt Jeroen Candel, universitair docent landbouwbeleid aan Wageningen University & Research. 'Nederland hoort bij de landen die de koers willen verleggen en publieke diensten als landschap en milieu aan het GLB willen koppelen. Door het vertrek van de Britten uit de EU is het groene kamp verzwakt. Nederland zal dus compromissen moeten sluiten die ver afstaan van de wensen die het kabinet heeft voor het GLB.' Volgens Candel kampen andere lidstaten met andere uitdagingen waarvoor ze het GLB willen inzetten. 'Frankrijk ziet bijvoorbeeld het platteland leeglopen en in Roemenië zitten veel boeren onder de armoedegrens.' De Europese Commissie is het meest ambitieus. Die wil een stap verder zetten in het verduurzamen van de landbouw. In de compromissen die het Europees Parlement en de landbouwraad deze week sloten, is dat sterk verwaterd. 'Het is op sommige vlakken zelfs een stap terug vergeleken met het huidige GLB. Dat is verwonderlijk, want we zitten met de klimaatverandering en de afspraken die daarover in Parijs en de Green Deal zijn gemaakt. Het nieuwe GLB dat nu uit de compromissen naar voren komt, is ook niet in lijn met de boer-tot-bordstrategie. Dat doet de wenkbrauwen wel fronzen', zegt Candel. 'In Nederland geven de meeste boeren aan dat ze wel willen verduurzamen, maar dat ze tegelijkertijd klem zitten in de keten en daarom hulp nodig hebben. Vanuit dat perspectief is dit een gemiste kans.'

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Woensdag
    17° / 8°
    20 %
  • Donderdag
    12° / 7°
    20 %
  • Vrijdag
    12° / 9°
    70 %
Meer weer