Goede resultaten aardbeienproef Fragaria Innova en Koppert

Michiel Penninx stelde voor een teeltproef van Fragaria Innova en Koppert Biological Systems een kwart van zijn 1 hectare grote aardbeienkwekerij beschikbaar. Tot vorig jaar teelde hij in zijn kassen louter Elsanta in een doorteeltschema. Die teelt wordt nu opgevolgd door de doordrager Bravura.

Dit ras geeft een vlakkere teelt met minder pieken. Waar de Elsanta in zes tot zeven weken 9 à 9,5 kilo per vierkante meter oplevert, doet de Bravura daar vijf maanden over.

Gewasbeschermingsmiddelen

Penninx is ervan overtuigd dat 'het anders moet en kan'. Zo vindt hij dat iedereen de mond vol heeft van duurzaamheid en het terugdringen van chemische gewasbeschermingsmiddelen, maar dat het in de aardbeienteelt vaak nog ontbreekt aan daadwerkelijke stappen in die richting. 'Daar heb je kennis voor nodig, partners en goede begeleiding. Want je kunt het niet alleen.'

De teler refereert aan het stelselmatig opduiken van de drie belangrijkste plagen in de aardbeienteelt waar nog geen adequate biologische oplossingen voor zijn: luizen, wittevlieg en meeldauw.

Obesitasplant

'Als Nederlandse telers kweken we een weelderige plant, een obesitasplant. Maar die is ook kwetsbaar. Want alle drie plagen gedijen bij specifieke omstandigheden goed op 'vette' planten. Zo zijn de kassen, zodra de ramen opengaan, een ware snoepwinkel voor luizen.'

Bij een aantal aardbeientelers bestond de behoefte om te komen tot innovaties in de sector, zegt Erik van de Vin, clustermanager van Fragaria Innova. Met het voorbeeld van het blauwebessencluster Blueberry Innovators voor ogen werd een vergelijkbare opzet nagestreefd voor aardbeientelers in Zuidoost-Nederland.

Lich en plantgezondheid

'Na een bijeenkomst besloten acht telers en kwekers van aardbeienplanten gezamenlijk te innoveren. Daarop is de bv opgericht en hebben we vastgesteld welke thema's we bij de kop zouden pakken. Daar rolden telen onder licht en plantgezondheid als prioriteiten uit', schetst Van de Vin.

Een eerdere kleine test met Koppert Biological Systems leidde al snel tot steeds meer vragen in plaats van antwoorden. Penninx: 'Wat we wel zagen, is dat bemesting en een gezond wortelstelsel de crux zijn, de spil in het verhaal. Maar tegelijkertijd liepen we vast in onze ideeën.'

Strategisch partnerschap

Dit alles leidde dit voorjaar tot een strategisch partnerschap tussen Koppert Biological Systems en Fragaria Innova en een uitgebreidere proef bij Penninx. 'Vanuit Koppert zijn we ons in bemesting gaan verdiepen', zegt Mark van der Werf, consultant Plant Health bij Koppert Biological Systems.

'Daarmee stappen ook wij buiten onze belevingswereld en buiten de heilige huisjes die in de sector leven. Want je moet de bemestingsschema's die er al 25 of 35 jaar ingebakken zitten, veranderen. Het mooie van de samenwerking is dat we dit nu samen doen met telers die kritisch meedenken.'

Buiten wetmatigheden

De gezamenlijke overtuiging is om de plant minder aantrekkelijk te maken en daarvoor de bemesting anders te sturen. 'Veel telers zijn bang om bijvoorbeeld de nitraatgift te halveren. Maar we zullen buiten de wetmatigheden moeten gaan', zegt Van der Werf.

'In dat opzicht zijn we in alle drie punten – 'groene' bemesting, verhoogde plantweerbaarheid en terugdringen van het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen – nog in de wedstrijd', zegt de consultant.

Hommels

'We werken met hommels, biostimulanten en producten zoals Trianum – een biologische fungicide voor vermindering van bodemziekten, die ook groeibevorderende eigenschappen heeft – wat complex is.'

Ook de biologische bestrijding van plagen zoals luis is niet eenvoudig, erkent Van der Werf. 'Je moet dan eigenlijk een plant hebben die minder aantrekkelijk voor luizen is. Om te zorgen dat ze er minder snel op reproduceren, moeten we de samenstelling van de plant via bemesting, microleven en biostimulanten veranderen. Het is sleutelen en spelen met verhoudingen.'

Minder bespuitingen

De eerste resultaten van de inspanningen zijn zichtbaar. Penninx: 'In de proef hebben we tot nu toe minder bespuitingen gedaan. Nu alleen eenmaal preventief tegen meeldauw, waar normaliter drie extra bespuitingen nodig zijn. En de stikstofbeperking zorgt voor minder weelderige groei. Ik zie een groot verschil in gewasontwikkeling: het gewas is nu compacter, de trossen zijn iets korter.'

Het ziet er volgens de Brabantse teler ook naar uit dat de opbrengst van de aardbeien in de proef minimaal gelijk is aan de referentieplanten. 'Maar er zijn nog veel ongewisse factoren dat we in het volgende onderzoek meer diepgang en risico inbrengen. Daarvoor gaan we de proef doorzetten in de volgende teelt. Een mooie uitdaging en een kwestie van lange adem, maar het wordt koorddansen.'