Vlotte schapenhandel brengt te weinig op

Ondanks de vlotte afzet, zeker in het najaar, waren de schapenprijzen vorig jaar aanmerkelijk lager dan in 2018. Op de veemarkt in Leeuwarden liep in 2018 de prijsnotering van slachtschapen uiteen van 107 euro tot 142 euro (exclusief btw). Vorig jaar lagen de prijzen voor dezelfde categorie schapen tussen 97,50 euro en 110 euro. Bij de andere veemarkten is het beeld vergelijkbaar.

Wat prijsniveau betreft waren vorig jaar november en december de minste maanden. Toen lukte het de noteringen voor slachtschapen niet meer om het niveau van 100 euro te halen. Half december begon het tij te keren en trok de vraag naar schapen weer aan. Traditioneel is er rond de jaarwisseling altijd wat meer vraag naar schapen, vooral vanuit exportlanden.

Nu, bijna vier weken na de jaarwisseling, is de stemming op de schapenmarkt alweer minder positief. Vooral bij de ooien is goed te merken dat er vanuit de markt minder vraag is. Mogelijk heeft dit te maken met het feit dat in Frankrijk de eerste gemeste zuiglammeren nu op de markt komen.

Naar verwachting neemt de aanvoer van schapen op de markt de komende weken licht toe, mede door het aantal schapen dat de winter doorbracht op grasland van melkveehouders. De meeste melkveehouders willen vanaf februari geen schapen meer in de wei hebben lopen omdat ze zelf op het land aan de slag willen, onder meer met het toedienen van mest.

Goede hoop

Handelaren hebben goede hoop dat er de komende maanden voldoende marktvraag blijft om het aanbod van schapen op te nemen. Ieder jaar begint in april een periode die handelstechnisch interessant en ook speculatief is. Het is de periode waarin het aanbod schapen van het voorgaande jaar opdroogt en waarin gewacht wordt op de eerste zuiglammeren van het nieuwe jaar.

In sommige jaren ontstaat in deze periode een tekort aan slachtschapen en lopen de prijzen snel op. Er zijn schapenhouders en -handelaren die hier op speculeren en schapen langer vasthouden in de hoop op oplevende prijzen. Dat lukt echter niet altijd. Zo was er vorig jaar totaal geen sprake van krapte en oplopende prijzen in april.

Het heeft er veel van weg dat schapenhouders het ook de komende maanden zullen moeten stellen met opbrengstprijzen van rond de 100 euro voor slachtschapen eerste kwaliteit. Voor een rendabele schapenhouderij is dat te weinig.

'Als je met schapen een rendement wilt halen dat vergelijkbaar is met melkvee, heb je opbrengstprijzen nodig die richting de 150 euro gaan', zegt Andries Kingma, sectorvoorzitter Schapen- en Geitenhandel van Vee&Logistiek Nederland. Hij concludeert dat dit opbrengstniveau structureel onhaalbaar is in Nederland en dat de schapenhouderij daardoor fors onder druk staat.

Druk melkveehouderij

Vorig jaar waren er in Nederland ruim 916.000 schapen, ongeveer 30 procent minder dan in 2000. 'De schapenhouderij trekt zich terug op dijken en in natuurgebieden waar het lastig is om runderen te weiden. Toch is ook daar de druk van de melkveehouderij voelbaar omdat melkveehouders aan de grond trekken om extra mestplaatsingsruimte te verwerven', zegt Kingma.

'Naast lage opbrengstprijzen en grondschaarste speelt ook mee dat schapenhouders gedemotiveerd raken door stijgende kosten, administratieve lasten en regeldruk. Helaas gooien steeds meer schapenhouders het bijltje er bij neer.'