Moderne plantensystemen halen fijnstof uit lucht

Omdat mensen 90 procent van hun tijd binnenshuis doorbrengen, bieden deze systemen perspectief op een gezonde leefomgeving. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) gaf opdracht voor het onderzoek in het kader van een innovatieprogramma van Stichting Innovatie Glastuinbouw Nederland (SIGN).

Het aantal voortijdige overlijdens door fijnstof is in Nederland becijferd op achtduizend à twaalfduizend per jaar. Van moderne ventilerende plantensystemen is bekend dat ze de lucht kunnen zuiveren, maar het effect op fijnstof was nog niet eerder onderzocht.

Verschillende systemen

TNO heeft daarvoor een nieuwe manier ontwikkeld om fijnstof te genereren. Met de nieuwe methode zijn acht verschillende systemen vergeleken op hun capaciteit om fijnstof en formaldehyde uit de lucht te verwijderen. Het betreft twee 'klassieke' systemen met mechanische filters en zes moderne plantensystemen, waarbij een ventilator lucht langs de wortels van planten stuurt. De systemen zijn getest in een 12 kuub grote klimaatkamer onder realistische condities.

De plantensystemen met een hoge luchtverplaatsing scoorden goed op het verwijderen van fijnstof. Daarnaast verwijderden vrijwel alle plantensystemen de formaldehyde. Beide 'klassieke' systemen (zonder planten) brachten de fijnstof concentratie snel naar beneden; één van de twee verwijdert dankzij een actief koolfilter ook formaldehyde.

Voor- en nadelen

De voordelen van plantensystemen zijn dat er geen filter vervangen hoeft te worden en dat ze het welbevinden van mensen verhogen. Nadelen zijn er ook: goed onderhoud is cruciaal en een aantal systemen ventileert te weinig om echt effect te sorteren. TNO beveelt nader onderzoek aan om het effect in praktijksituaties te meten. SIGN heeft de aanbeveling opgevolgd en onderzoekt nu met de Universiteit Utrecht (Nature Based Solutions) hoe de systemen verder zijn te optimaliseren.