'Napijn bestrijden moet geen punt zijn'

Voorzitter Linda Janssen van Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) noemt het castratiedossier lastig. Onder aanvoering van Annechien ten Have (varkenshouder) en Gé Backus (Connecting Agri & Food) is het al jaren de inzet van Nederland om in de EU helemaal te stoppen met castreren. Veel EU-landen zijn ermee aan de slag gegaan, maar de uitvoering en regels die eraan worden gesteld zijn in elk land weer anders.

Varkens die in Nederland geleverd worden onder het Beter Leven Keurmerk worden niet gecastreerd. Non-castratie is daarin onderdeel van de voorwaarden, maar daarbuiten neemt het aantal mannelijke varkens dat z'n ballen kwijt raakt toe. Dat is vooral een kwestie van marktwerking; er is veel vraag naar en exportruimte voor varkensvlees met buikvet.

'Ook in Nederland komt er druk op pijnbestrijding na castratie. Die komt nu vooral uit Duitsland dat het verplicht en in Europa een gelijk speelveld wil', zegt Janssen. Zij sluit niet uit dat pijnbestrijding in de toekomst ook onderdeel wordt van de Nederlandse kwaliteitssystemen.

Niet iedereen blij

Vanuit de varkenssector is niet iedereen blij met die ontwikkeling. Pijnbestrijding kost een eurocent of 8 aan middel en dan komen daar nog de kosten bij van de extra arbeid die ermee is gemoeid. Janssen beaamt dat, maar merkt op dat er ook een keerzijde is. 'De biggen zijn sneller weer aan de gang en het past beter in een maatschappelijk verantwoorde veehouderij.'

Lisette Tuenter, kraamstaldeskundige, heeft al twee jaar ervaring met pijnbestrijding na castratie. Op een van de bedrijven waar ze werkt komt ze al vijftien jaar en ze castreert daar ook de biggen. Pijnbestrijding pakte ze vrijwillig op. Tuenter is ervan overtuigd dat biggen een andere pijngrens hebben dan mensen. 'Maar onwillekeurig beoordeel je castreren toch vanuit menselijk perspectief.'

Humaner

In de praktijk van alledag lijkt het volgens Tuenter of een big niet veel last heeft van pijn na castratie. 'Zet je een gecastreerde big terug in het hok, dan schudt deze een paar keer met zijn kont en lijkt hij er verder geen last van te hebben.' Naast het feit dat het humaner is, past pijnbestrijding bij een houderij die meer waardering oogst van de samenleving, zo laat Tuenter weten.

De noodzaak van castreren laat zich volgens haar prima uitleggen aan consumenten. 'Verdoofd castreren is al verplicht. Geef je ook nog pijnbestrijding, dan is dat makkelijker te accepteren', is Tuenter's overtuiging. Zij geeft de pijnbestrijding als eerste behandeling, wanneer de biggen worden opgepakt en in de behandelkar komen.

Kwantificeren kan Tuenter het niet, maar ze signaleert dat biggen die pijnbestrijding hebben gehad zich minder in het nest terugtrekken. Ze ogen fitter, slaan geen voerbeurt over en herstellen sneller, wat ook is te danken aan de ontstekingsremmers in de pijnbestrijding. Voordelen die volgens haar opwegen tegen de extra kosten.

Diervriendelijke houderij

'Napijn bestrijden moet geen punt van discussie zijn', zegt Tuenter. 'Het hoort bij een diervriendelijke houderij. Hoe gemakkelijk kun je een dier helpen?' Ter illustratie voert Tuenter de mens op, waar pijnbestrijding tegenwoordig de standaard is. 'Je herstelt gewoon vlotter. En hoe meer de mens of een dier beweegt, des beter blijft de stofwisseling werken.'

Het komende jaar gaat de POV een aantal bedrijven volgen die aan pijnbestrijding doen. Dat moet de toegevoegde waarde in beeld brengen. 'Verplichte pijnbestrijding in Nederland is een logische volgende stap. Maar zover is het nog niet', zegt Janssen.