Stimulans voor Zuid-Hollandse kringlopen

Diverse ideeën borrelden op voor projecten waarmee boeren en tuinders stappen kunnen zetten op weg naar kringlooplandbouw, tijdens de startbijeenkomst, afgelopen dinsdag. Het waren niet allemaal nieuwe ideeën. Sommige zijn nu nog niet praktijkrijp, omdat overheidsregels of economische wetten daar een stokje voor steken.

'Kringlooplandbouw schuurt aan de bestaande regelgeving', stelde Frank Verhoeven van adviesbureau Boerenverstand. Hij is een van de grondleggers van de Kringloopwijzer voor de melkveehouderij.

Ruwvoer benutten

Op korte termijn kunnen boeren en tuinders al wel stappen zetten. 'Veehouders kunnen morgen aan de gang, door minder krachtvoer te voeren en het eigen ruwvoer beter te benutten', gaf Verhoeven aan. 'Dat levert direct duizenden euro's op.' Bij veel andere ideeën is het verdienmodel nog een uitdaging.

Op veel terreinen is ook eerst meer kennis nodig voordat boeren en tuinders daadwerkelijk aan de slag kunnen met kringlooplandbouw. Of er moeten eerst andere barrières worden geslecht.

Barrières

Soms vormen de partijen waar boeren en tuinders mee te maken hebben de barrières. 'Iedereen praat voor zichzelf', laat Verhoeven weten.

Volgens de eigenaar van Boerenverstand zijn de banken, de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en afnemers als FrieslandCampina nu 'eindelijk' om. Maar voor leveranciers geldt dat vaak nog niet.

Verhoeven stelt dat boeren en tuinders de kringloopgedachte het snelst zullen oppakken als er concrete mogelijkheden op de plank liggen, per sector en per regio. Zo draagt bijvoorbeeld niet-kerende grondbewerking op bepaalde grondsoorten wel bij aan een lagere CO2-uitstoot, maar op andere grondsoorten nauwelijks.

Grote risico's

'Iedereen kent de knoppen om aan te draaien', zegt adviseur Verhoeven. Maar volgens hem zijn de vaktechnische of economische risico's vaak nog te groot, of is de regelgeving een sta-in-de-weg.

'Het is nu de uitdaging om de middenmoot van de boeren en tuinders te verleiden om over te gaan naar een systeem van lagere input', aldus Verhoeven. 'Er liggen volop kansen om ideeën in pilots uit te testen en de dingen waar je tegenaan loopt te herkennen en te delen. Veel boeren zien wel perspectief en ze willen wel experimenteren, maar niemand zet zomaar zijn bedrijfsvoering om.'

Op 2 april zet het projectteam samen met externe deskundigen op een rijtje welke ideeën van de startbijeenkomst worden omgezet in concrete deelprojecten. Drie koploperprojecten zijn al geselecteerd. Daarin staan biodiversiteit, de bodem in de Hoeksche Waard en monovergisters centraal.