Gaan we achterlopen?

Behalve met de Portugese druivenkweker, de Duitse melkveehouder en de Belgische varkenshouder sprak ik afgelopen weken met de Duitse en Belgische boerenbond.

Ik haal veel inspiratie uit het kijken over de grens. Zo zie je welke gevolgen een ander beleid heeft. Ik zag dat in landen met meer overheidsondersteuning de vernieuwing nog steeds gewoon doorgaat. Ik zag hoe in veel sectoren verandering en vernieuwing aan de orde van de dag zijn.

En daar wordt het ook wel een beetje ongemakkelijk. Even schoot door mijn hoofd dat we in Nederland achter dreigen te gaan lopen. Ik vroeg me af waar wij eigenlijk nog de innovatieagenda zetten. Nederland heeft internationaal een sterk profiel op het gebied van landbouw en voedselzekerheid. We hebben een historie van innovatie, we hebben technische en landbouwuniversiteiten. Als we niet uitkijken, lopen we straks twintig jaar achter.

We discussiëren over schaalgrootte. Worstelen met blokkerende regelgeving. Bij gebrek aan een langetermijnvisie over landbouw zijn we op de korte termijn bezig met het voldoen aan nieuwe wetgeving. Hoeveel tijd is er nog over om te zorgen dat we weer die innovatieve boegbeeldsector zijn? Welke plek hebben wij over twintig jaar nog in het Noord-Europese krachtenveld?

Dit soort kijkjes over de grens doen je beseffen hoe kwetsbaar we zijn als boer en hoe kwetsbaar ons systeem is. Laten we het niet om zeep helpen, maar koesteren.