Water in mest beperkt ammoniakuitstoot

Dat blijkt uit meerjarige emissiemetingen en een éénjarige veldproef naar grasopbrengst op veen- en kleigrond uitgevoerd door Wageningen University & Research in opdracht van LTO Noord in het kader van Proeftuin Natura 2000.

Het verdunnen met water is gangbaar bij mesttoediening waarbij de mest wordt aangevoerd met een sleepslangsysteem. Het wordt vooral gedaan om de mest goed te kunnen verpompen, maar vermindert tevens de ammoniakemissie. In een eerder onderzoek werd namelijk al aangetoond dat met water verdunde mest, toegediend met een sleepvoetenmachine, tot vermindering van de ammoniakemissie leidt.

In 2016 en 2017 zijn vervolgmetingen uitgevoerd naar het effect van verdunnen van mest met water op de ammoniakemissie bij aanwending. Een oriënterende proef leidde ook tot een hogere grasopbrengst. Om de uitkomsten daarvan te staven is in 2016 is een jaarrondproef naar de grasopbrengst op veen- en kleigrond uitgevoerd.

Minder ammoniakemissie

In 2016 gaven de verdunningen van 1 deel mest op 0,25 deel water (1/0,25) en 1 deel mest op 0,5 deel water (1/0,5) een gemiddelde emissiereductie van respectievelijk 25 en 48 procent. In 2017 werd bij een verdunning van 1 op 0,33 een gemiddelde emissiereductie gevonden van 21 procent.

De gemeten ammoniakemissie van de onverdunde mest was gemiddeld hoger dan in het verleden werd gevonden. Dit is mogelijk te verklaren door onder andere weers- en bodemomstandigheden, mestsamenstelling en uitvoering van de mesttoediening. De mest werd uitgereden met een sleepvoetenmachine en kort voor het uitrijden in de tank verdund.

Minder stikstofverlies

Minder ammoniakemissie betekent minder stikstofverlies en dus dat er meer ammoniakstikstof uit de toegediende mest beschikbaar is voor het gras. In het éénjarige onderzoek naar de effecten hiervan op de grasgroei op veen- en kleigrond werden echter nauwelijks betrouwbare verschillen in droge-stofopbrengst gevonden tussen de verschillende verdunningen en onverdunde mest.

Slechts in een geval op kleigrond werd bij een verdunning van 1/1 een aantoonbaar hogere opbrengst gemeten. Het berekende extra stikstofaanbod door verdunning varieerde per aanwending van 4 tot 24 kg per ha afhankelijk van mestdosering, grondsoort en de verdunning.

Ondanks de beperkte verschillen in grasopbrengsten tussen verdunde en onverdunde mest werd een duidelijke relatie gevonden tussen de berekende extra beschikbare stikstof (als gevolg van minder emissie) en de gemeten extra stikstofopname door het gewas.