Suikerbieten kunnen veelal zonder Europese steun

Uit het onderzoek blijkt onder meer dat de vrijwillig gesubsidieerde teelt van suikerbieten in een tiental lidstaten van de Europese Unie ook zonder die steun goed kan concurreren met alternatieve gewassen.

VCS tast volgens Wageningen Economic Research de concurrentieverhoudingen tussen lidstaten aan, met een negatief effect op landen die geen gebruik maken van de steun. Hoewel deze EU-steun legaal is, moet wel worden gekeken naar de effecten en of de verdeling van deze gelden in overeenstemming is met de geest van de regeling, stelt het onderzoeksinstituut.

Hoger aanbod en lagere prijs

Sinds de GLB-onderhandelingen is het vanaf 2015 mogelijk om vrijwillige gekoppelde steun aan de teelt van suikerbieten te geven. Inmiddels maken elf Europese lidstaten gebruik van de prijssubsidie die varieert van 5 tot 50 procent bovenop de uitbetalingsprijs. De steun leidt tot een hoger aanbod van suikerbieten in de EU en daarmee een lagere suikerbietenprijs.

Wageningen Economic Research wijst erop dat VCS bedoeld is om de teelt van suikerbieten te stimuleren in regio's waar die dreigt te verdwijnen en waar dat negatieve gevolgen heeft voor boeren en de lokale economie. In de huidige vorm echter wordt de regeling landdekkend toegepast en biedt vooral steun aan boeren die anders ook wel suikerbieten zouden telen.

De regeling heeft zelfs tot gevolg dat de betreffende telers vanwege de steun hun areaal uitbreiden. Dat leidt tot verstoring van de markt, aldus Wageningen Economic Research. Per saldo neemt door VCS de suikerbietenproductie in de EU met 1,3 procent toe en de suikerbietenprijs met 4,5 procent af ten opzichte van een scenario zonder VCS.

Naar aanleiding van de resultaten van het onderzoek, adviseert Wageningen Economic Research de toekenning van VCS te beperken tot gebieden waar dat echt nodig is. Dit voorkomt oneigenlijke concurrentie en ondermijning van de relaties van EU-landen onderling.

Concurrentiekracht

In het rapport is ook gekeken naar de concurrentiekracht van suikerbieten ten opzichte van koolzaad en granen als alternatieve akkerbouwgewassen. De standaardopbrengst van suikerbieten per hectare blijkt minstens 700 euro per hectare hoger te zijn dan die van granen en ten opzichte van koolzaad is dit ongeveer 600 euro per hectare hoger.

Met VCS voor de teelt van suikerbieten lopen de verschillen veelal op tot meer dan 1.000 euro per hectare. Hieruit blijkt volgens Wageningen Economic Research dat de steun niet nodig is om de concurrentiekracht van suikerbieten ten opzichte van de alternatieve gewassen te versterken.