Zuivelsector werkt aan derogatieplan

'Wij hebben zeker nog twee weken nodig om de vraag te beantwoorden of en hoe en waarmee wij Van Dam en onszelf kunnen helpen in Brussel', zegt Kees Romijn, voorzitter LTO Melkveehouderij. 'De tijd dringt, want de EU wil komende maand van Nederland weten of en hoe wij de fosfaatproductie in 2017 gaan verminderen.'

De uitkomst van dat gesprek is van groot belang. 'Het is bepalend of de Europese Commissie nog stappen tegen Nederland gaat ondernemen voor de derogatie van 2017. Een ingebrekestelling voor 2017 zal nieuwe onderhandelingen voor 2018 helemaal blokkeren.'

Hoge prijs

De sector onderzocht hoe het zelf een bijdrage kan leveren. 'De vraag daarbij is ook: hoever willen we gaan? De prijs zal immers hoog zijn. Echt alle partijen in de keten zullen mee moeten doen, want dat bepaalt hoe effectief de maatregelen zijn. Als de sector instemt, krijgt Van Dam onze bevindingen.'

Romijn benadrukt dat het vooral de inspanningen van de sector zelf zijn die het verschil moeten maken. 'De mogelijkheden van de overheid zijn beperkt tot het besteden van de envelop met 23 miljoen euro van Brussel. Maar dat bedrag is volstrekt onvoldoende gezien de opgave die voor ons ligt. Het is niet eens genoeg voor een stoppersregeling.'

In beweging

Voor de onderhandelingen met de Europese Commissie is het essentieel dat de behandeling van fosfaatrechtenstelsel gewoon doorgaat. 'Er moet een wettelijk kader zijn in 2018, anders komt de sector in 2017 niet in beweging. De staatssecretaris zal vol aan de bak moeten om onze inspanningen in de EU geaccepteerd te krijgen.'

Als Brussel groen licht geeft voor de derogatie van 2017, dan kan het plan volgend jaar in werking treden, denkt Romijn. 'Het resultaat daarvan is nodig om de onderhandelingen over de derogatie 2018-2021 tot een goede uitkomst te brengen. Een succesvol scenario in 2017 kan de generieke korting in 2018 tot een minimum beperken.'

Noodwet

De achterban draagt momenteel tal van oplossingen aan. Sommigen pleiten voor snelle invoering van fosfaatrechten zonder vrije verhandelbaarheid. Anderen - zoals de NMV en Dutch Dairymen Board -zijn voor een noodwet die een reductie van de veestapel afdwingt. Voor zulke ingrepen ontbreekt de tijd, zegt Romijn. 'Een procedure voor een noodwet duurt maanden. En de overheid moet ingrijpende maatregelen minstens een half jaar van tevoren aankondigen.'

Bijeenkomst Drachten

Romijn uitten zo'n 100 afdelingsbestuurders uit Groningen, Friesland en Drenthe deze week in Drachten hun zorgen uit over het tempo van de keuzes die nu gemaakt moeten worden. Romijn gaf toen ook aan dat er wordt gewerkt aan een plan om de derogatie veilig te stellen.

Hij herhalade nogmaals de maatregelen pijnlijk zullen zijn voor de sector, maar onvermijdelijk zijn.