EU wil balans in kwekersrecht

Achtergrond 03 dec 2015 om 14:27uur

Veel EU-lidstaten steunen Nederland bij het zoeken naar een goed evenwicht tussen kwekersrecht en het octrooirecht. Over de mogelijke oplossingen lopen de meningen uiteen. Een nieuw EU-rapport moet de basis zijn voor vervolgstappen.

Dat blijkt uit een brief van staatssecretaris Martijn van Dam (EZ) op Kamervragen over de bescherming van het kwekersrecht. De VVD-fractie wil weten hoe het krachtenveld er Europees op dit moment uitziet.
'Een overgrote meerderheid van de lidstaten vindt dat de uitspraak van de Hoge Kamer van Beroep van het Europees Octrooi Bureau (EOB) het probleem van onbalans tussen kwekersrecht en octrooirecht vergroot en dat daar iets aan moet worden gedaan', schijft Van Dam.
De EOB heeft toegestaan dat kwekers octrooi mogen aanvragen op klassiek veredelde gewassen. Patenten op planteigenschappen en zelfs gewassoorten vormen een belemmering voor veredelaars om nieuwe rassen te kweken.

Beschikbaarheid

Staatssecretaris Van Dam vindt goede toegang tot plantaardige diversiteit van groot belang voor innovatie, duurzame landbouw, voedselzekerheid en tegengaan van klimaatverandering. Patenten beperken de vrije beschikbaarheid van cruciaal materiaal en belemmert veredelaars om nieuwe rassen te kweken.
In de EU is geen overeenstemming is over de meest wenselijke oplossingsrichting, constateert Van Dam echter. Een aantal landen geeft er de voorkeur aan om de oplossing te zoeken binnen het kader van de bestaande Bio-octrooirichtlijn. Dit vanwege de mogelijke impact op andere sectoren.
Veel landen hebben aangegeven dat er meer informatie nodig is om de situatie en de gevolgen van eventuele aanpassingen in te kunnen schatten. De Europese Commissie heeft een expertgroep ingesteld die een rapport moet opstellen. 'Dit rapport, dat begin 2016 zal verschijnen, kan een goede basis zijn voor vervolgstappen', aldus Van Dam.
LTO Nederland probeert al geruime tijd om kwekersrecht hoger op de Europese agenda te krijgen. LTO is bang voor machtsconcentratie door grote veredelaars. Door de patenten kunnen kleine kwekers daar niet tegenop en dat gaat uiteindelijk ten koste van de diversiteit in soorten.
Bertus Buizer van Organicseeds, een netwerk van biologische kweek- en handelsbedrijven, is blij dat het kwekersrecht weer op de agenda van de landbouwcommissie van het Europees Parlement komt. 'Patenten geven multinationals grote macht en de slagkracht om innovaties van kleinere veredelingsbedrijven de kop in te drukken.'