Consumptieaardappelteelt verrast met forse uitbreiding

Volgens voorlopige cijfers van het statistiekbureau CBS neemt de consumptieaardappelteelt met 8,6 procent toe tot 83.100 hectare. Daarmee is het areaal voor het eerst sinds 2000 weer groter dan 80.000 hectare.

Vaak wisselen plussen en minnen elkaar af in de ontwikkeling van het aardappelareaal. Als er al eens sprake is van een fikse groei, dan volgt dat meestal na een jaar waarin het areaal stevig is gekrompen. Daarvan is dit jaar geen sprake, want vorig jaar was er nog een lichte plus die de kleien krimp van het jaar daarvoor compenseerde.

Dat alles maakt de uitbreiding van dit jaar bijzonder. Natuurlijk staat deze uitbreiding niet los van de forse verhogingen in de contractprijzen voor fritesaardappelen in de afgelopen drie jaren.

Prijzen dalen

Een slechter moment voor deze uitbreiding is niet denkbaar. Sinds eind februari zit de prijsvorming in de markt namelijk in een negatieve spiraal. Prijzen zijn gedaald naar voerprijsniveau. Dat belooft weinig goeds voor de start van de nieuwe oogst.

Het oude seizoen eindigt op een laag prijsniveau en voorraden zijn nauwelijks weg te werken. De vooruitzichten voor de nieuwe oogst zijn aan de andere kant goed. Groeizaam weer in combinatie met een groter areaal belooft een grote oogst. Om de reacties vast voor te zijn; nee, de aardappelen liggen nog niet achter de planken.

Rood groeit 35 procent

Zaaiuien laten dit jaar opnieuw een record noteren. Vooral als gevolg van de uitbreiding in het rode segment. Dat is opvallend, want begin dit jaar meldden zaadverkopers nog dat er een tekort was aan zaaizaad voor rode zaaiuien. Nu blijkt het areaal van deze uien met 35 procent te zijn uitgebreid.

Door slecht weer in Frankrijk en Italië hebben de zaaizaadbedrijven minder zaad kunnen produceren. Vooral de zaadvoorziening van rode zaaiuien was getroffen. Achteraf blijkt dat allerlei noodmaatregelen zijn getroffen om toch in de vraag te voorzien. Het uiteindelijke resultaat is dat er toch meer zaaiuien op het land staan.

Volgens CBS-cijfers neemt het areaal dit jaar met 3,6 procent toe tot 33.300 hectare. Belangrijkste reden daarvoor is de uitbreiding in rood. Rode uien zijn in het afgelopen seizoen goed betaald. Dat heeft uitbreiding en nieuwe telers gelokt. Een uitbreiding van ruim een derde overtreft de verwachtingen van de zaadfirma's in overtreffende trap. Op basis van het beschikbare zaaizaad noemden zij begin juni een lichte uitbreiding als heel knap.

Geluk voor de uientelers is dat de oude oogst ruimschoots is geruimd voor het begin van het nieuwe seizoen. Bovendien is seizoen 2024-2025 geëindigd met hoge prijzen. Daarbij komt dat het areaal plantuien volgens het CBS met 2,5 procent is afgenomen tot 6.000 hectare. Bij gele zaaiuien is sprake van een daling met 1,8 procent.

Bieten en tarwe

Het areaal suikerbieten neemt, zoals suikerconcern Cosun onlangs al publiceerde, met zo'n 5 procent af. Het suikerbedrijf hoopte op een grotere daling om de druk op de Europese suikermarkt wat te kunnen verlichten.

De tarweteelt herstelt van de stevige dip vorig jaar. Door het natte najaar van 2023 daalde het tarweareaal in 2024 tot onder de 100.000 hectare. Een plus van 16 procent brengt de oppervlakte naar 112.300 hectare. Daarmee blijft de oppervlakte aan de kleine kant ten opzichte van het meerjarig gemiddelde. De oogstvooruitzichten in heel Europa zijn goed. Mede daardoor zijn de prijzen voor de nieuwe oogst naar een laag niveau gedaald.