'Handel vereist alertheid van boer'

Het bedrijf is anno 2015 uitgegroeid tot een vestiging met zestien medewerkers, van wie zes handelaren op de grondstoffenmarkt. Het werpt in het kantoor een soort 'aandelenbeursgevoel' op. 'Geen wonder. De handel is beursgenoteerd en fluctueert met de euro- en dollarkoersen', zegt De Groot.
Termijnhandel is kopen voordat een product er is, maar in de wetenschap dat je er wel op moet kunnen rekenen. 'Als bedrijf ben je daar na 37 jaar op ingespeeld. We hebben ons eerst gericht op de sojahandel. Later zijn er graan en bietenpulp bij gekomen', vertelt de ondernemer.
'Graan is trouwens iets van de laatste jaren. De prijzen daarvan fluctueren steeds meer. Dat komt mede door de bemoeienis van fondsen als het pensioenfonds die daar ook een speler op de markt zijn geworden. Dat maakt het ook voor bedrijven als de onze interessanter.'
Soja blijft echter de hoofdgrondstof bij Groan. Vanaf het begin van het bedrijf staat de handel daarin al bovenaan. Op het bureau staat een van de computers zelfs realtime gericht op de grondstoffenbeurs van de Chicago Board of Trade (CBOT), waar de prijsschommelingen op de sojamarkt zijn live te volgen.
'Toen mijn vader begon, was daar natuurlijk nog geen sprake van, maar nu kan ik er niet meer zonder. Ik kan het ook gratis via internet volgen, maar dan heb ik te maken met een tijdsvertraging van informatie, waardoor ik te laat in kan springen op de actuele handel. Dat maakt ook dat je in de ochtenduren niet weet wat de dag je op handelsgebied gaat brengen', aldus De Groot.
Voor de graanhandel is er op kleinere schaal een notering van graan te volgen op de website van Matif in Parijs. 'Daar werkt het verder op dezelfde wijze. Ook daar moet je op de prijzen gespitst zijn.'
Groan is sinds jaar en dag voor de mengvoerfabrieken en de foeragehandel een belangrijke speler in de tussenhandel. Veel bedrijven bewegen zich op die wijze op de handelsmarkt, maar De Groot maakt duidelijk dat zijn bedrijf toegevoegde waarde heeft. 'Wij vormen een brug tussen agrarische producenten, mengvoerbedrijven en foerage. Wij leveren de producten ook daadwerkelijk fysiek aan via vrachtwagens', licht hij toe.
'Als een klant morgen soja wil hebben, dan leveren wij dat. Dat kan omdat wij een overslagterrein in Hengelo hebben. Daar hebben we vooral soja liggen, maar ook graan', vertelt de ondernemer.
'Vaak wordt soja verscheept. Door het inzetten van vrachtwagens zijn wij heel flexibel en leveren wij in binnen- en buitenland. Ons handelsmerk is service, flexibiliteit en betrouwbaarheid. Onze overslaglocatie in Hengelo zorgt voor de buffer die we daarvoor nodig hebben.'

Valkuilen

Het thema dat tijdens de Agrarische Schouw in Joure centraal staat, 'Risicobeheer op het boerenerf; termijncontracten voor voer en melk noodzakelijk?', zinspeelt daarop. De Groot is woensdagavond een van de sprekers en forumlid. Hij wijst boeren op de valkuilen van de termijnhandel, per definitie niet de specialiteit van de boer.
Er zijn namelijk melkveehouders die zich eerst schoorvoetend op de markt van grondstoffen begeven met de kans later overmoedig te worden. 'Het zijn vaak boeren die zelf ook voer mengen en geïnteresseerd raken in de termijnhandel. Want daar is soms veel te winnen, maar - en dat wordt wel eens onderschat - ook veel te verliezen', waarschuwt De Groot.
'Ze kopen producten die pas later worden geteeld voor een van tevoren bepaalde prijs. De handelsprijs kan een jaar later hoger liggen - dan heeft deze aanpak het gewenste effect -, maar deze kan ook een stuk lager liggen en dan schiet de boer erbij in', legt de eigenaar van Groan uit.
'Het is een stressrijke manier van handelen, die vooral alertheid vereist. Een melkveehouder heeft echter als eerste taak de productie van melk op peil te houden. Deze handel kan hem daarin hinderen.'
De Groot begrijpt dat boeren zich van tevoren binden aan een prijs. 'Soms willen ze dat ook bereiken voor melk. Als je dan de prijzen voor de grondstoffen voor het mengvoer eerder vastlegt, heb je een bepaalde zekerheid. Dan is het een kwestie van kijken naar het totaalplaatje van het bedrijf, waardoor je weet wat er aan het einde van de rit overblijft.'
Maar het kan volgens de ondernemer veel gedoe geven. 'Zeker als je de grondstoffen nog moet krijgen. Soms is dat onzeker. De goede ervaringen uitgezonderd, moet je als melkveehouder niet verstrikt raken in het web van deze termijnhandel. Het kan goed uitpakken als je toevallig een lagere prijs dan de markt hebt afgesproken, maar het kan ook andersom', waarschuwt hij.
'Mijn advies is: schoenmaker blijf bij je leest en laat je niet verleiden door de termijnmarkt. Want je hebt het over grote bedragen. Soja doet tegenwoordig rond de 350 euro per ton. Een vrachtauto rijdt al snel met 28 ton ter waarde van 10.000 euro', rekent De Groot voor.
'Dat is bij voorkeur het speelveld van bedrijven die daarvoor zijn ingericht en de tijd hebben om scherpe prijzen af te dingen in een sterk fluctuerende markt. En dan nog geldt, ook voor ons bedrijf, de enige zekerheid is de onzekerheid.'