Jaren bouwen aan organisch stofgehalte

'We weten meer van de maan dan van de bodem', stelt Jan Reinier de Jong. Mede dankzij zijn vader kan de akkerbouwer uit Odoorn wel precies benoemen hoe zijn grond zich de afgelopen decennia heeft ontwikkeld. Hij ziet een verandering die hem zorgen baart.

Henriët DijkDie watervasthoudendheid is een belangrijke factor, omdat De Jongs land op de Hondsrug ligt. Het grondwater zit op 11 meter diepte. In beregenen ziet hij weinig heil. 'Als onze grond in de Veenkoloniën lag, met die waterhuishouding daar, dan was het misschien wel de beste grond van Nederland', beschrijft De Jong het ideaal.
De eerste akkerbouw op de Hondsrug dateert uit de tijd van de hunebedbouwers. 'Deze grond is al duizenden jaren oud, met alle lusten en lasten die erbij horen', aldus de Drent. 'Onze voorvaderen hebben een mooie bouwvoor gecreëerd, met lemig zand. Dat is heel bont. Het varieert van echt zwaar leem tot lichte zandkorrel. De last is dat er van al die jaren aan onkruidzaadjes in de grond zit.'

Stijgende lijn nivelleert

Terug naar de blauwe map, naar de grondmonsters. 'Gemiddeld genomen is landelijk het organische stofgehalte afgenomen. Dat het bij ons is gestegen, is een prestatie. Daarvoor hebben we heel wat organische mest en compost aangevoerd, groenbemesters gezaaid en stoppels laten staan. Het punt waar ik nu tegenaan loop, is dat de stijgende lijn nivelleert. Als ik op de huidige manier doorga, dan ga ik teruglopen in organisch stofgehalte. Dat is volgens mij het gevolg van de bemestingsregels zoals die in Nederland gelden.'
Voor de akkerbouwer is het een 'eenvoudig' rekensommetje. De sector mocht in vijf jaar tijd bijna 40 procent minder fosfaat aanvoeren, terwijl in alle organische meststoffen, zowel dierlijk als plantaardig, fosfaat zit. Het plafond is dus snel bereikt. 'Het mooie van organische meststoffen is dat er naast organische stof niet alleen de basiselementen als stikstof en kalium in zitten, maar ook een breed spectrum van overige mineralen, sporenelementen als koper, magnesium en zwavel', zegt hij.
'Op een hectare suikerbieten voer ik nu meer af dan dat je mag aanvoeren. We voeden onze gewassen niet genoeg en die worden daardoor gevoeliger voor ziektes. De planten worden minder weerbaar, het verschraalt de bodem, je ziet dat de grondkwaliteit achteruitloopt', aldus De Jong, die poot- en zetmeelaardappelen, suikerbieten en graan teelt.

Krachtvoer

'Gezien de opbrengst per hectare in Nederland is het topsport. Als Epke Zonderland een schraal dieet heeft, dan wordt hij ook geen olympisch kampioen', vergelijkt de akkerbouwer. Hij hoopt dat zijn pleidooi voor meer 'krachtvoer' voor de bodem wordt gezien en opgepakt door beleidsadviseurs en -makers.
De Jong is lid van stichting Veldleeuwerik, waarin agrarische ondernemers en hun afnemers samenwerken aan een duurzame voedselproductie. 'Daardoor ga je ook meer op de bodem letten en ga je kijken wat er speelt en hoe je het proces kunt verbeteren.'
De ondernemer heeft aan verschillende bodemprojecten meegedaan. In dat opzicht verbaast hij zich wel eens over collega's. 'Die doen wat ze altijd doen en staan niet altijd open voor nieuwe ontwikkelingen. Ik ben de afgelopen vijf jaar al veel met de bodem bezig geweest en voor mij is het nu wel even klaar. Er zijn meer interessante en belangrijke zaken rondom de bedrijfsvoering die ook de aandacht verdienen.' Zo gaat hij aan de slag met de opslag van zonne-energie, omdat hij meer produceert dan dat het bedrijf nodig heeft.
Dit artikel is het derde deel van de verhalenwedstrijd 'Bodem in Beeld'. Stemmen kan na publicatie van het laatste artikel.

Lees ook

Marktprijzen

Meer marktprijzen

Laatste nieuws

Nieuwste video's

Kennispartners

Meest gelezen

Nieuw op MechanisatieMarkt.nl

Meer advertenties

Vacatures

Weer

  • Zaterdag
    14° / 8°
    20 %
  • Zondag
    15° / 4°
    20 %
  • Maandag
    11° / 8°
    95 %
Meer weer