Peen schoffelen met behoud rugvorm

‘Mechanische onkruidbestrijding is tegenwoordig heel effectief. De ontwikkeling van de machines is erop gericht om zo dicht mogelijk langs de rijen te werken’, zegt Christoffel den Herder van DLV Plant. ‘De rijsnelheid is niet het belangrijkste, wel de hoeveelheid onkruid die je in een bewerking kunt weghalen.’
Bij mechanische onkruidbestrijding in peen is het belangrijk om bij de rugvorming met een grote kap te werken. ‘Met een grote rug heb je ruimte om te schoffelen en kom je niet snel bij de rijen peen’, aldus Den Herder. Bij elke keer schoffelen wordt de rug iets kleiner. Het is daarom belangrijk dat de schoffelmachine gelijk goed aanaardt en zo de rug weer herstelt.
Mechanische onkruidbestrijding heeft enkele bijkomende voordelen, geeft Den Herder aan. ‘Het mes snijdt aan twee kanten.’ Hij noemt in dit verband extra vocht in de bodem, meer mineralisatie, geen gewasremming door onkruidbestrijdingsmiddelen, een stuk ziektebestrijding (schimmels) en minder muizenschade.

Drie machines

Er werden drie schoffelmachines gedemonstreerd: AVR, HAK en Steketee. Als eerste ging de AVR aan het werk, een compacte en eenvoudige machine. Tijdens de demonstratie in peen was de AVR voorzien van twee hoekschoffels per rij en kappen die zorgen voor de rugopbouw.
Tijdens de demonstratie zorgden de kappen voor het aanaarden, maar daarvoor zijn als extra ook schijven te monteren tussen de schoffels en de kappen. Een veer geeft druk op de kappen van de rugvormer. Een hydrocilinder met accumulator vangt tijdens het werk de drukverschillen op.
De AVR is te vergelijken met een Fiat Panda: klein en compact met een prijs van zo’n 10.000 euro. Van de AVR zijn drie verschillende werktuigen te maken. Zo is deze schoffelmachine ook te gebruiken in bijvoorbeeld aardappelen.
De schoffelmachine van Steketee is meer een Mercedes, Audi of BMW met nagenoeg alle opties. Het is een lange machine die helemaal is volgebouwd. Veel instellingen zijn makkelijk centraal met spindels te regelen.
De Steketee schoffelt met schijven. ‘Voordeel is dat ze altijd scherp blijven, de grond van de peen wegdraaien en de stand goed is aan te passen aan de vorm van de rug’, geeft Den Herder aan. De Steketee kost snel 25.000 euro.
‘De Steketee is in het begin van het seizoen al in te zetten, maar komt vooral van eind juli tot september goed tot zo’n recht’, zegt akkerbouwer Philip Kroes uit Dronten, die de machine heeft bedacht en door Steketee heeft laten bouwen.

Luchtige rug

De machine van HAK is de eerste schoffel waarin, net als de Steketee, vier à vijf zaken in één raam zijn gecombineerd. Het is ook de eerste machine die schoffelt met schijven. Daarmee is effectiever en exacter te werken.
De schoffelmachine van HAK is misschien het best te vergelijken met een Skoda. Eigenlijk is het voldoende, maar het instellen van de machine vraagt meer tijd dan bij de Steketee. Dat zie je terug in de prijs. De HAK kost zo’n 16.000 euro en is daarmee 9.000 euro goedkoper.
De schoffelmachine van HAK geeft een luchtige rug. Bij de Steketee en de AVR is de rug vaster. De voorkeur van telers is verschillend. Tijdens de demonstratie was er bij de peentelers relatief veel aandacht voor de Steketee.
Tijdens de middag werden ook enkele nieuwe modellen schoffel- en aanaardmachines van Grimme gepresenteerd. Het eerste deel van de Grimme GH schoffelt in twee fasen en belucht de grond. Daarna vinden het aanaarden en de opbouw op de rug plaats.
De rugvorm bepaalt in sterke mate hoe goed schoffelmachines hun werk kunnen doen. ‘Het is daarom belangrijk om de rugvormers van de aanaard- en schoffelmachines op elkaar af te stemmen’, luidt het advies van Den Herder.

Korstenbreker

Tijdens de demonstratie was ook de nieuwe korstenbreekmachine van Agrideals uit Kraggenburg te zien. Deze machine is in te zetten in onder andere wortelen, witlof en zaaiuien. De afzonderlijke elementen zijn snel op de juiste rijafstand vast te zetten.
In de wieltjes van de korstenbreker zijn eenvoudig spijlenelementen te plaatsen voor een agressieve werking en als het gewas nog niet boven staat. Ontwikkelaar Jurgen Giesen uit Kraggenburg wijst erop dat de spijlenelementen uit drie onderdelen bestaan die in elkaar grijpen en maar met één bout vastgezet hoeven te worden.
De demo mechanische onkruidbestrijding was in kader van het project ‘Milieubewust onkruid- en ziektebeheersing in Flevolandse peen’. Dit project krijgt subsidie vanuit Kennisondersteuning Agro en Food Overijssel. Daarnaast financieren DLV Plant en de ondernemers dit project.