Regisseurs van het platteland

Dit soort praktijkvoorbeelden wil het ondernemersduo liever voorkomen dan genezen. Vooral de frustraties bij veehouders begrijpen ze. Boeren zijn vaak al jaren bezig met nieuwbouwplannen en op een gegeven moment komen buurtbewoners in verzet en werkt de gemeente of provincie ook niet meer mee. Aan het eind van jarenlang gesteggel moet zo’n bedrijf ook nog landschappelijk worden ingepast.

Weinig eer

‘Voor ons is er op dat moment weinig eer aan te behalen’, zegt Paul Heijmans (28). ‘We hebben nog een kleine strook van het bouwblok waar dan een rij bomen mag staan. Dat is niet een bedrijf landschappelijk inpassen. Dat is vragen om een teleurstelling voor alle partijen.’
Het liefst gaan Heijmans en Reijrink al in vroeg stadium met hun eigen ontwerpers aan de slag. Ze kijken naar de ligging van het bedrijf in het landschap, naar inheemse beplanting en naar praktische zaken als de afvoer van hemelwater.
Daarnaast willen ze buurt, gemeente en agrarisch ondernemer op één lijn krijgen. ‘Met goede communicatie zijn veel problemen op te lossen’, zegt Reijrink. ‘Met een struweelhaag of een bomenrij kan een boer of tuinder goede sier maken in de buurt’, vindt Heijmans.
Het platteland verandert in rap tempo, constateren de jonge ondernemers. In de buurt van elke boerderij komen steeds meer burgers te wonen. Nieuwe economische activiteiten als zorg, kinderopvang en recreatie krijgen steeds meer voet aan de grond.
Aan de andere kant dreigen leegstand en verpaupering. De maatschappelijke trend is: van welvaart naar welzijn, waarbij naast grote boerenbedrijven plek is voor biologisch boeren op kleine schaal.
‘Bij zo veel veranderingen is het belangrijk om groot te denken bij gebiedsinrichting’, vindt Reijrink. ‘Wat we in de praktijk vaak merken, noem ik maar even geneuzel op de vierkante meter. Een buurman die klaagt, een ambtenaar die alleen strikt naar alle regels kijkt, een boer of tuinder die alleen aan zijn eigen ondernemersbelang vasthoudt.’
Het heeft juist zo veel meerwaarde om met elkaar in gesprek te gaan, stelt de ondernemer. ‘Wij willen daar graag als regisseur vorm aan geven. Dan kun je met landschappelijke ontwikkeling ook echt veel bereiken. Wat hebben we als samenleving liever: een verzameling oude ligboxen en varkensstallen in het zicht langs de kant van de weg of een grote stal die helemaal opgaat in het groen?’
Zo’n tien jaar geleden hadden Heijmans en Reijrink allebei een baantje op zaterdag bij hetzelfde cultuurtechnisch bedrijf. Voor de grap bedachten ze hun eigen bedrijfje. Vervolgens gingen ze ieder hun eigen weg.
Heijmans werd na zijn studie Veehouderij op de HAS Hogeschool bedrijfsleider bij een melkvee- en een melkgeitenbedrijf. Reijrink koos voor een opleiding tot hovenier en ging daarna op de HAS Tuin- en Landschapsmanagement studeren. Hij maakte vervolgens een bedrijfsplan en deed marktonderzoek voor het huidige bedrijf.
Tweeënhalf jaar geleden zijn de twee samen onder de naam Reijrink Heijmans Landschapsinrichting de boer opgegaan.

Werkterrein

Het buitengebied is hun werkterrein. Naast tuinen gaat het om landschapsinrichting en landschapsinpassing voor vooral boerenbedrijven. ‘Dus ook de aanplant van inpassingsplannen’, benadrukt Reijrink. ‘Wij willen landschapsinpassing samen met de agrarisch ondernemer als een instrument zien. Zo laat je omwonenden en gemeente invloed hebben op het aanzicht van je bedrijf en daar krijg je medewerking voor terug.’
De onderlinge samenwerking loopt volgens de ondernemers gesmeerd. Reijrink heet gekscherend Kees Race, omdat hij van nature nogal ongeduldig is en Heijmans is het tegenovergestelde: Pietje Precies. ‘Ik denk soms te lang na over iets, voordat ik aan een klus begin’, licht Heijmans toe.
Zijn compagnon begint soms te snel aan een project en moet dan opnieuw beginnen. ‘Verder zijn we allebei flexibel, hebben we vertrouwen in elkaar en leggen we niet alles op een weegschaal.’
Wat geldt voor hun klanten, geldt ook voor henzelf. ‘Samenwerken kost veel tijd, maar de voordelen zijn veel groter dan de nadelen’, vindt Heijmans. ‘En com-mu-ni-ce-ren’, herhaalt Reijrink.