EU moet oude handelsroutes heroveren

Haijo DoddeDe Europese Unie (EU) was tot 2006 netto-exporteur van ongeveer 3 tot 4 miljoen ton suiker op jaarbasis. De export varieerde daarbij na de eeuwwisseling per afzetseizoen globaal tussen 4 en 7 miljoen ton. Dit veranderde na de hervorming van het suikerbeleid vanwege WTO-afspraken ruim acht jaar geleden. De suikerexport is afgenomen tot een vastgesteld quotum van 1,35 miljoen ton suiker en daar staat een import tegenover van 3 tot 4 miljoen ton suiker van buiten Europa.
Als de Europese suikersector zich wil blijven ontwikkelen en wil kunnen concurreren op de wereldmarkt, dan moet de exportpositie van voor 2006 weer worden hersteld, vindt landbouwkundig marktspecialist Claudiu Covrig van analysebureau Platts in Lausanne. Hij sprak deze week tijdens een webinar vanuit het hoofdkantoor van Platts in Londen over de toekomst van de suikersector in de EU na 2017.

Minder import

Platts is van mening dat de huidige surplussuiker ofwel de suiker die buiten het quotum op de markt komt na 2017, het potentieel is om via export te vermarkten. De import zal tegelijk afnemen omdat de EU genoeg eigen voorraad heeft en omdat de afzet op de Europese markt minder aantrekkelijk wordt voor landen van buiten de EU.
Covrig: ‘Er is veel concurrentie op de wereldmarkt en de tijd moet uitwijzen of de Europese suikerfabrikanten kunnen produceren voor de wereldmarktprijzen. Het is bovendien de vraag in hoeverre de producenten telers aan zich kunnen binden zonder de garantie van een minimumprijs. De kans bestaat dat telers kiezen voor gewassen met een hogere rendement.’
De vooruitzichten lijken echter niet ongunstig, stelt Covrig. De marktanalist beoordeelt de concurrentiepositie van de EU als goed ten opzichte van andere grote productielanden.
‘De suikerproducenten in Europa hebben de laatste jaren behoorlijk geïnvesteerd in efficiëntie. We gaan ervan uit dat een kostprijs van 350 euro per ton suiker gemiddeld haalbaar is voor de suikerfabrieken in alle lidstaten. Verder onderscheidt de EU zich op de wereldmarkt door de betere kwaliteit van het suiker en door de goede logistiek rond de verwerking en de afzet.’
Het herstel van de exportmarkt zal overigens wel enige tijd in beslag nemen, verwacht Covrig. ‘De oude afzetkanalen zijn nu op een andere manier ingevuld. Bijvoorbeeld in landen in het Midden-Oosten, wat ooit een belangrijke bestemming was voor Europese suiker, is veel geïnvesteerd in suikerraffinage. Het is maar de vraag of deze landen weer bereid zijn om over te stappen op directe levering van witte suiker.’

Scenario

In een vooruitblik op de suikermarkt na 2017 gaat Platts uit van een scenario waarbij de productie van suiker in de EU vergelijkbaar blijft met die van de afgelopen jaren. ‘Wij verwachten dat de export zich relatief snel weer kan herstellen tot een niveau van 3 miljoen ton suiker. De omvang van de import zal sterk afhankelijk zijn van de prijs op de Europese markt en dus ook de wereldmarkt’, aldus Covrig.
In dat scenario houdt Platts ook rekening met een stijging van de productie van isoglucose van ruim 700.000 ton volgens de huidige quotering tot zo’n 2 miljoen ton per jaar. Covrig: ‘Van de suikerconsumptie wordt nu 4 procent ingevuld met isoglucose. We verwachten daarvan een mogelijke toename tot 10 procent van de totale zoetstoffenmarkt in Europa.’