In familiehanden

Dit jaar is het het internationale jaar van het agrarisch familiebedrijf. Uitgeroepen door de Verenigde Naties (VN). Waarschijnlijk is dit het gemiddelde familielid in een agrarisch gezinsbedrijf ontgaan of is hij of zij er zeer beperkt van op de hoogte.
Er is weinig ruchtbaarheid aan gegeven en als je er meer over wilt weten, moet je er actief naar op zoek. Er wordt wel van alles rondom het thema georganiseerd, maar dat zijn conferenties en cursussen in het buitenland met de focus op derdewereldlandbouw.
Het komt erop neer dat de VN er wel de aandacht voor vraagt, maar dat ieder land en betrokken organisaties hier op hun eigen manier invulling aan kunnen geven.
Ik denk dat het ook zeker niet verkeerd is om hier een keer bij stil te staan. Het is best bijzonder dat over de hele wereld bijna 90 procent van alle primaire landbouwbedrijven in familiehanden is. Daar staat tegenover dat deze bedrijven voor iets meer dan de helft van de agrarische producten zorgen. Dat is dan wel weer wat weinig.
In Zuid-Amerika is namelijk maar 18 procent van de landbouwgrond in handen van familiebedrijven. Vergeleken met 68 procent in Europa en 83 procent in Noord-Amerika. Wereldwijd wordt iets minder dan twee derde van de landbouwgrond door gezinsbedrijven beboerd. De conclusie kan dus zijn dat gezinsbedrijven niet echt efficiënt werken.
Dit beeld verandert iets als je naar de verschillen tussen landen kijkt. Dit is te zien als je hoge inkomenslanden met lage inkomenslanden vergelijkt.
In de hoge inkomenslanden heeft een zeer klein percentage van de bedrijven bijna de helft van de agrarische grond onder de ploeg. Oftewel bedrijven van 500 hectare en meer. Terwijl in de lage inkomenslanden bijna alle bedrijfjes maximaal 5 hectare hebben. We praten dan over honderden miljoenen bedrijfjes.
In rijke landen heeft de schaalvergroting dus veel verder doorgepakt dan in arme landen. Met als gevolg weinig boeren die het grootste deel van de agrarische grond bewerken. Ik ben altijd geneigd te zeggen dat een efficiënte landbouw voorwaarde is voor een goed draaiende economie. Het grootste deel van de bevolking kan zich bezighouden met andere zaken dan landbouw en daarmee nog meer geld verdienen (of uitgeven).
Ons akkerbouwbedrijf zit al vele generaties in de familie. Het NAJK houdt op 20 november over deze thematiek een symposium en diverse kundige sprekers laten hun licht schijnen op de toekomst van het agrarisch familiebedrijf in Nederland. Tijdens het symposium wordt ook het oudste agrarische familiebedrijf van Nederland bekendgemaakt .

Doeko van ‘t Westeinde