Van pril idee tot praktijk

Veel werk wordt in relatieve stilte gedaan, bijvoorbeeld omdat er gepionierd wordt of omdat men liever niet ziet dat een pril idee uitgebreid in de media verschijnt. ‘Maar leden weten wel beter’, stelt De Bie. ‘Een deel van de projecten die we doen, komt namelijk direct uit hun koker of die van een afdeling. Sowieso zijn er bijna altijd ZLTO-leden bij betrokken, evenals andere partijen in de keten.’
Vaak worden projecten gestart vanuit een consortium van meerdere partijen. De Bie: ‘Dat is niet alleen voor een stukje draagvlak, maar zeker ook belangrijk als het aankomt op financiering. Cofinanciering is belangrijk. Dat geeft aan dat alle partijen erin geloven, en dan kun je aan de slag.’

Projecten met leden

Het aantal projecten dat zo de afgelopen maanden het levenslicht zag is legio. Zo zijn er in zowel Eindhoven als Roosendaal plannen voor een foodhall met regionale boerenproducten. ‘Mooie initiatieven die veel primaire ondernemers een extra afzetkanaal bieden’, vindt De Bie. ‘In een korte keten direct naar de consument.’
Grotere groepen leden kunnen ook gaan profiteren van het grensoverschrijdende project Twecom. Daarbij worden groene reststromen en snoeihout tot waarde gebracht in warmteketels. ‘Zo wordt snoeiafval van een financiële last een product waaraan je geld kunt gaan verdienen en druk je meteen je energiekosten.’
Ook zijn er minder bekende projecten. ‘Er is bijvoorbeeld nu ook een tomatenteler met algenteelt voor veevoer gestart onder begeleiding van het team. En er zijn diverse initiatieven met boomtelers en melkveehouders, samen met waterschappen en composteerders, om in regio Zundert een ‘circulaire economie’ op te zetten. Hier zorgen we voor behoud van mest en mineralen in de regio en voor meer economisch voordeel voor iedereen in de regio.’
De Bie noemt nadrukkelijk ook de Bio Based Innovations Garden op de Rusthoeve in Colijnsplaat. ‘Samen met onder meer DLV en Wageningen UR zijn daar nieuwe gewassen geplant waar we met ketenpartijen mee aan de slag kunnen voor nieuwe Biobased producten. Deze projecten zijn niet minder belangrijk. Door nu mee te innoveren kunnen we leden aan laten haken bij de transitie naar de biobased economie. Natuurlijk met het doel om het uiteindelijk het bedrijfsmatig rendement van leden te verbeteren.’
Een voorbeeld van heel andere orde is het verwijderen van asbest van daken en het plaatsen van zonnepanelen voor duurzame energie. Ruim 400 leden hebben inmiddels profijt van het collectieve traject dat ZLTO verzorgt. ‘Behalve dat ze goedkoper en makkelijker van hun asbest af komen, is ook hun gezondheid en die van hun omgeving erbij gebaat.’
Ook werkt het team aan mestverwerking om dierlijke mest geen problematische reststroom meer te laten zijn. Het is betrokken bij diverse mestverwerkingsprojecten verspreid over Zuid-Nederland. Meest in het oog springend zijn misschien wel de biomineralenfabrieken die in Roosendaal en Cuijk moeten verrijzen. ‘Als die er eenmaal zijn, komt er een grote verwerkingscapaciteit voor dikke fractie dierlijke mest bij. En dragen we bij om op een duurzame manier, middels restwarmte van SITA of Essent, mest bruikbaar te maken voor buitenlandse akkerbouwers.’
Verder werkt ZLTO hard aan enkele markt-initiatieven in de pluimveehouderij, zowel gangbaar als biologisch. ‘Neem de coöperatie Biomeerwaarde ei, die met ondersteuning van ZLTO is opgericht. Deze legpluimveehouders willen hun aanbod stabiliseren om niet meer onder kostprijs te hoeven verkopen.’
Ook de zogenoemde Kip van Morgen heeft alle aandacht van De Bie en haar team. Niet alleen de kip zelf, maar ook de marketing. ‘We gaan met de retail en andere ketenpartners, waaronder Nepluvi, verkennen hoe we de meerwaarde van Nederlandse kip beter kunnen gaan communiceren. We zouden het liefst zien dat alle Nederlandse winkels Hollandse kip in het schap hebben liggen.’

Promotie

Sowieso heeft promotie de aandacht van het team Markt en Keten. Met het wegvallen van de productschappen is daar weer een wereld te winnen, zeker ook voor ZLTO. De Bie: ‘We trekken de communicatietaken graag naar ons toe, bij voorkeur in LTO-verband. Daarmee geven we ook gehoor aan het signaal van leden die graag zien dat we meer doen aan de promotie van hun producten.’
Het zijn juist die signalen en ideeën van leden die ertoe doen voor De Bie en die haar team energie geven. ‘Veel boeren willen graag af van het klassieke kostprijsgerichte systeem. Daar is juist nu alle kans voor. De markt verandert en vraagt om onderscheidend vermogen. Als ZLTO zijn we daarbij. Mijn team loopt voor de troepen uit, samen met onze leden en bestuurders. Zo kunnen leden aanhaken op deze veranderingen. Verduurzamen, innoveren en vermarkten vragen continu aandacht. Aandacht voor onze thema’s mag dus niet verslappen. Nooit.’