Vleesveehouderij gaat aan de slag met voetafdrukmetingen

Achtergrond Vleesvee Pieter Stokkermans 20 dec 2025 om 11:30uur

Het berekenen van de koolstofvoetafdruk kan de vleesveehouderij nog duurzamer maken. Dat stelt Jan Hendrik Mica van Wageningen Livestock Research. Mica denkt dat de Nederlandse vleesveehouderij wat betreft methaan duurzamer is dan andere landen. Omdat dit niet aan te tonen is, start de sector zelf met een protocol om de voetafdruk te kunnen bepalen.

Mica deed deze uitspraken in november tijdens het symposium De toekomst van Nederlands Rundvlees van de Vleesvee Academie in het Gelderse Beesd. Mica voert een concurrentieanalyse uit naar Nederlands rundvlees in vergelijking tot vlees uit andere landen. Hij doet dit op verzoek van de Vleesvee Academie van Stichting VleesveeNL.

De analyse, die begin volgend jaar wordt afgerond, helpt de sector om te bepalen welke acties in de Vleesvee Academie ingezet kunnen worden om voor de komende vijftien jaar de gewenste doelen te bereiken. Daarbij wil Nederland onderscheidend zijn op het gebied van dierenwelzijn en duurzaamheid.

2,5 gigaton CO2-equivalenten

Volgens Mica is de rundvleesproductie met een uitstoot van wereldwijd 2,5 gigaton CO2-equivalenten verantwoordelijk voor ruim de helft van de wereldwijde productie in de veehouderij. De uitstoot is vooral afkomstig van de teelt van gewassen en de methaanuitstoot bij runderen. Daarnaast is er nog een bescheiden rol voor opslag en transport.

Volgens Mica zijn er duidelijke verschillen tussen de landen. Brazilië scoort hoog, Duitsland een stuk lager. 'Daarbij speelt het houderijsysteem een rol, maar ook managementkeuzes, voederconversie, slachtleeftijd en de uitstoot waaraan wordt toegewezen.'

Hoewel de Nederlandse vleesveehouderij vergeleken met landen als Ierland en Brazilië relatief duurzaam lijkt wat betreft koolstofvoetafdruk, is het maken van een directe vergelijking met rundvlees gevaarlijk. Dit omdat in de rundvleessector een gestandaardiseerde levenscyclusanalyse (LCA) ontbreekt.

• Lees ook: Consument kiest voor Nederlands rundvlees met duurzaam verhaal

En dat wordt belangrijker, schetst Mica: 'Grote bedrijven moeten in het kader van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) aantonen hoe ze in de keten de voetafdruk verlagen. Dit zet druk op alle schakels.'

Impact van Mercosur

Ook de onderhandelingen met Zuid-Amerika in het kader van Mercosur spelen een rol. Mica: 'Deze deal kan het makkelijker maken om vlees van een lagere kwaliteit te importeren. Met een Europese standaard voor de voetafdruk wordt dan transparant gemaakt dat dit vlees mogelijk slechter scoort.'

Daarbij zijn bedrijven volgens Mica gemotiveerd om hun milieu-impact te kennen en om als sector onderscheidend te zijn op duurzaamheidsaspecten. 'Dat moet dan ook aantoonbaar zijn.'

Inmiddels is er een onderzoeksproject gestart met de gehele rundvleessector en het landbouwministerie om te komen tot uniforme rekenregels voor het bepalen van de koolstofvoetafdruk. Daarbij wordt ook afstemming gezocht met de zuivelsector, die al Europees erkende unforme rekenregels heeft. Het doel is om de rekenregels in de loop van 2027 af te hebben.

Focus op hoornloos vee

Andere aspecten in de vleesveehouderij waar Wageningen Livestock Research onderzoek naar verricht, zijn het via de fokkerij werken aan hoornloos verervende dieren en natuurlijke geboorten. Dat zei Jan Hendrik Mica van Wageningen Livestock Research onlangs in het Gelderse Beesd. Hoornloos fokken is een van de doelen die zijn gepresenteerd in het Convenant dierwaardige veehouderij. Hierbij is het doel om tegen 2040 te stoppen met onthoornen. Het is mogelijk om runderen te fokken die geen hoorns krijgen. Hiervoor is één gen verantwoordelijk, dat dominant vererft. Bij sommige rassen wordt hier al gebruik van gemaakt, zoals Holstein.