Uien profiteren van stikstofgiften uit het verleden

Veel bemestingsadviezen zijn nog gebaseerd op oude onderzoeksresultaten. Voor het verkrijgen van nieuwe inzichten wordt binnen de Sectoraanpak Nitraat in opdracht van Brancheorganisatie (BO) Akkerbouw het onderzoeksproject 'stikstofopname uien en actuele inzichten voor bemesting op maat' uitgevoerd door UIKC en Vertify. Dit onderzoek heeft een looptijd van 2025 tot 2028.

BO Akkerbouw verwacht dat uientelers met de uitkomsten van het onderzoek hun meststoffenkeuze en toedieningshoeveelheid beter kunnen afstemmen op het gewas en de grondsoort. Het doel is de stikstofefficiëntie te verhogen, verliezen naar bodem en water te beperken en toekomstbestendige bemestingsplannen op te stellen met daarin ook meer ruimte voor organische mest.

In de proef is gekeken naar de stikstofopname en opbrengst bij vier bemestingsstrategieën: onbemest, kunstmest, een combinatie van organische mest en kunstmest en alleen drijfmest. Om stikstofverliezen beter te begrijpen, is elk veld na de oogst voor de helft ingezaaid met Japanse haver. Vertify-projectleider Jeffrey Mul legt uit dat de groenbemester moet helpen om meer minerale stikstof vast te leggen.

Nawerking van organische mest

De eerste proeven laten zien dat de bodem ook zonder bemesting een flink deel stikstof nalevert. Volgens agronoom Arjan Mager van BO Akkerbouw laat dit zien dat processen lang doorwerken en dat stikstofgiften uit het verleden effect hebben op het huidige gewas. Hij benadrukt dat de nawerking van organische bemesting uit de afgelopen vijf jaar meer stikstof levert aan het gewas dan veel telers beseffen.

Binnen enkele weken wordt in het project het Nmin-residu op drie bodemlagen gemeten, zowel op de helft met Japanse haver als op de helft zonder. In maart 2026 volgt een tweede meting. Volgens Mul wordt hiermee inzicht verkregen in de stikstofopname van de groenbemester. Hij geeft samen met Mager aan dat deze informatie de basis vormt voor evaluatie en verbeteracties, bijvoorbeeld bij de keuze en timing van bemesting.

De eerste resultaten van het project bieden volgens BO Akkerbouw nieuwe inzichten in de stikstofdynamiek rond uien. De komende metingen laten zien hoeveel stikstof groenbemesters daadwerkelijk vastleggen en hoeveel beschikbaar blijft voor het volgende gewas. De onderzoekers streven naar een stevige basis voor bemesting naar behoefte, gericht, onderbouwd en passend bij de huidige praktijk.