SER-advies: investeer in arbeidsbesparende technologie

Dat is een van de suggesties die het gezamenlijke adviesorgaan van werkgevers- en werknemersorganisaties doet in het advies 'Arbeidsmigratie naar waarde'. Met het advies wil de SER drie doelen bereiken. Het eerste is het verbeteren van de (rechts)positie van laagbetaalde arbeidsmigranten.

Het tweede doel is het sturen op arbeidsmigratie die bijdraagt aan maatschappelijke opgaven en een toekomstbestendige economie. Het derde doel is zorgen voor een evenwichtige inzet van arbeidsmigratie waarbij maatschappelijk draagvlak behouden blijft en schaarse voorzieningen toegankelijk blijven.

Het aantal in Nederland werkzame internationale arbeidskrachten kan daardoor dalen. Zo komt brede welvaart dichterbij, waarin beheerste groei samengaat met de ontwikkeling van het verdienvermogen.?

Onmisbaar

De SER schrijft in het advies dat arbeidsmigratie onmisbaar is voor een toekomstbestendige economie: 'Het helpt tekorten op te vangen, draagt bij aan economische groei en ondersteunt het betaalbaar houden van de verzorgingsstaat.'

Tegelijkertijd signaleert de SER dat de huidige omvang en inzet van arbeidsmigratie fundamentele vragen oproept over de fysieke inpasbaarheid en het maatschappelijk draagvlak. Concreet zijn er drie zorgen. Allereerst vindt het adviesorgaan de (rechts)positie van laagbetaalde arbeidsmigranten problematisch; misstanden komen nog te vaak voor en goed werkgeverschap wordt onvoldoende beloond.

Maatschappelijke opgaven

Verder vindt de SER dat arbeidsmigratie te weinig onderdeel uitmaakt van een bredere beleidsaanpak. Daarbij zou eerst in de economie en arbeidsmarkt moeten worden geïnvesteerd – met aandacht voor brede arbeidsparticipatie en innovatie – alvorens het vizier op arbeidsmigratie te richten. Ook vindt de SER dat de huidige inzet van arbeidsmigratie onvoldoende aansluit bij de maatschappelijke opgaven en transities waar Nederland voor staat.

Het adviesorgaan wil toewerken naar een meer gerichte inzet van arbeidsmigratie. De vraag naar internationale arbeidskrachten kan daarbij omlaag door te investeren in de kwaliteit van werk, in arbeidsbesparende technologie en het beschikbare arbeidspotentieel in Nederland. De overheid kan hierop sturen met gericht beleid.

Daarnaast wil de SER meer direct sturen op de voorwaarden en omstandigheden waaronder arbeidskrachten van buiten de Europese Unie naar Nederland komen.

Toekomstbestendige landbouw

LTO Nederland verwelkomt het SER-advies en benadrukt dat arbeidsmigratie van belang is en bijdraagt aan een sterke economie en toekomstbestendige landbouw. 'Buitenlandse werknemers dragen bij aan onze sector en verdienen zekerheid en goed werkgeverschap', staat in een schriftelijke reactie.

Misstanden bij beloning en werk- en woonomstandigheden moeten stevig worden aangepakt, vindt LTO Nederland. De belangenorganisatie steunt strengere handhaving, hogere boetes en ketenaansprakelijkheid bij misbruik: 'Goed werkgeverschap en verhuurderschap moeten worden beloond via cao's en gedragscodes. Daarnaast pleiten we voor redelijke huurcontracten en inkomenszekerheid voor internationale werknemers.'

Investeren in innovatie

Arbeidsmigratie is geen doel op zich. LTO Nederland wil daarom ook meer investeren in arbeidsbesparende technologie, sociale innovatie en het benutten van arbeidspotentieel in Nederland. 'Daarmee wordt de afhankelijkheid kleiner, terwijl vakmensen en kennismigranten gericht kunnen worden ingezet waar ze echt nodig zijn.'

LTO Nederland vindt dat werkgevers, overheid en gemeenten samen moeten zorgen voor goede registratie en huisvesting, zonder onnodige blokkades. 'Daar draagt LTO als werkgeversorganisatie aan bij zodat arbeidsmigratie op de goede manier bijdraagt aan brede welvaart en een sterke agrarische sector.'

'Het SER advies zet in op gezamenlijk verantwoordelijkheid nemen. De inzet is eerlijke en gerichte inzet van internationale werknemers. Dat vraagt om investeren in kwaliteit van werk, arbeidsbesparende technologie en het arbeidspotentieel dat in Nederland zelf beschikbaar is , stelt LTO-directeur Hans Van den Heuvel.