Nog gerichtere bemesting is haalbaar met renure

Nieuws Melkvee John Lamers 11 jun 2025 om 10:00uur

Door de dunne fractie van de mestverwerking eerst basisch te maken, lukt het om met omgekeerde osmose een concentraat te maken met daarin vooral kali. Door de stikstofrijke waterige fractie aan te zuren bij de tweede omgekeerde osmosestap, ontstaat een stikstofconcentraat. Dat heeft Marrit van der Wal in haar promotieonderzoek aan de Technische Universiteit van Eindhoven aangetoond.

Nog+gerichtere+bemesting+is+haalbaar+met+renure

Bij de in Nederland meest toegepaste mestverwerkingstechniek ontstaat een dikke fractie met daarin de organische stof en het grootste deel van het fosfaat. Met de techniek van omgekeerde osmose haalt de verwerker dan zoveel mogelijk water uit de dunne fractie. Het mineralenconcentraat dat hierna ontstaat, bevat zowel kali als stikstof. Doordat er relatief veel kali in zit, levert de toepassing van dit concentraat beperkingen op.

In haar promotieonderzoek heeft Van der Wal onderzocht of het lukt om van de kali en stikstof twee aparte stromen te maken. Kali en stikstof zitten in de dunne fractie als K+ en NH4+ (ammonium). Bij omgekeerde osmose zijn die positieve ionen met dezelfde grootte niet te scheiden en blijven ze beide achter in het mineralenconcentraat.

Door nu eerst de dunne fractie basisch te maken, gaat NH4+ over naar NH3 (ammoniak). Bij gebruik van het juiste membraan zijn kali en ammoniak dan wel te scheiden. In het concentraat komen alle kali en nog maar een klein deel van de stikstof terecht. In de waterige fractie zit dan het grootste deel van de stikstof.

Bij de tweede stap van omgekeerde osmose wordt de waterige fractie aangezuurd. Daardoor ontstaat weer NH4+ en is een concentraat te maken met stikstof.

Toepasbaar in praktijk

De meeste mestverwerkers werken al met tweetraps omgekeerde osmose, omdat ze hiermee tot wel 50 procent van het water uit de dunne fractie kunnen halen, en zouden dit systeem dus kunnen toepassen.

Ze gebruiken daarbij doorgaans ook al een cross-flowtechniek en die blijkt in het onderzoek van Van der Wal ook het effectiefst om de stikstof eruit te halen. 'Met de grote praktijkinstallaties kunnen mogelijk nog betere resultaten worden behaald dan met de installaties op laboratoriumschaal in mijn promotieonderzoek.'

• Lees ook: Brede steun in parlement voor toestaan bewerkte dierlijke mest

De scheiding in een kali- en stikstofconcentraat levert nog betere toepassingsmogelijkheden op voor de concentraten als renure-meststoffen. 'Nu is het vooral aan de Europese wetgever om de toepassing hiervan mogelijk te maken', stelt Van der Wal.

Het promotieonderzoek van Van der Wal is onderdeel van het project 'No Time to Waste'. Dit project is gefinancierd door de Nederlandse raad voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), Darling Ingredients International, Agrifirm, Royal FrieslandCampina, Van Drie Group, Agra-Matic, De Heus Voeders en ForFarmers Nederland.