'De ongemakkelijke spagaat van Von der Leyen-II'

Column Politiek Bert-Jan Ruissen 22 aug 2024 om 06:30uur

'Geen woorden, maar daden', zingen supporters van een Rotterdamse voetbalclub. De spreuk is een waarheid als een koe. Het komt aan op daden. Ook bij voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie. Begin deze zomer sprak ze mooie woorden: 31 kantjes aan beloftes en plannen. Von der Leyen paaide daarmee een centrumlinkse meerderheid van het Europees Parlement, waardoor ze nog vijf jaar voorzitter mag blijven.

%27De+ongemakkelijke+spagaat+van+Von+der+Leyen%2DII%27

Wat beloofde de Commissievoorzitter over landbouw? Boeren moeten voldoende kunnen verdienen, de marges in de keten moeten eerlijker worden verdeeld en weg met buitensporige bureaucratie. Ze wil dat Europa de voedselsoevereiniteit beschermt: inwoners moeten niet afhankelijk worden van import. Terecht. Ze wil ook haar strategische dialoog met de landbouw voortzetten en komt snel met een visie op landbouw en voeding.

Wat me zorgen baart: Von der Leyen wil de Green Deal handhaven. Je mag toch verwachten dat ze eerst het ambitieuze tijdpad van de Green Deal zou evalueren. Denk aan de 55 procent CO2-reductie in 2030. Hetzelfde zie ik bij natuurbeleid. De Commissievoorzitter is niet bereid de Habitatrichtlijn te versoepelen voor een beter evenwicht tussen landbouw en natuur. In plaats daarvan leidt de natuurherstelwet tot nieuwe natuuropgaven. Ook rond gewasbescherming zie ik nog geen beweging. De voorgestelde gewasbeschermingsmiddelenwet mag dan zijn ingetrokken, het middelenpakket verschraalt nog steeds.

Ik zie niet hoe dit samen kan gaan. Von der Leyen zit in een spagaat tussen landbouw- en groene beloftes. Een spagaat lijkt me nogal ongemakkelijk. Met het vasthouden aan de Green Deal maakt de Commissievoorzitter onze landbouw zeker niet concurrentiekrachtiger. Als ze niet snel zorgt voor toelating van vervangende gewasbeschermingsmiddelen, dan staan we aan de vooravond van een tijdperk vol misoogsten. Alle mooie woorden ten spijt. Kennelijk denkt Von der Leyen dat ze iedereen alles kan beloven. Dat gaat zelden goed in de politiek.

De Commissievoorzitter is niet bereid de Habitatrichtlijn te versoepelen voor een beter evenwicht tussen landbouw en natuur

Bert-Jan Ruissen, lid van het Europees Parlement voor SGP

Nu Von der Leyen is herkozen, komt het erop aan: de daad bij het woord voegen. Met welke concrete daden komt haar Europese Commissie de komende vijf jaar? Blijft ze, net als haar eerste vijf jaar, vooral GroenLinks te vriend houden of breekt het besef door dat voedselproducenten broodnodig zijn? Als ze de daad bij het woord wil voegen, stopt ze met vasthouden aan de Green Deal. Dan komt ze met oplossingen voor knelpunten, zoals uit de Habitatrichtlijn en het pakket gewasbeschermingsmiddelen dat steeds smaller wordt. We zijn benieuwd.