'EU-uitbreiding is nodig om te behouden wat we hebben'

We staan nu aan de vooravond van de volgende EU-uitbreiding. Zes landen op de Balkan plus Oekraïne en Moldavië, misschien Georgië ook. Maar vorige week ging de Chinese president Xi Jinping op bezoek in Servië. Hij sloeg Brussel over, laat staan Den Haag. Toch is de Nederlandse economie, ook de land- en tuinbouw, stevig vergroeid met de Chinese. Van babymelkpoeder, tuinbouwkassen en vleesproducten tot elektronica en vitamines.

Dankzij soms forse overheidssubsidies is China heel concurrerend, ook in Amerika. Als Donald Trump daar op 5 november terugkeert als president, breekt een totale handelsoorlog uit. Hij wil de invoerrechten op alle producten, van waar dan ook, met 10 procentpunt verhogen. Voor China wil Trump naar 60 procenttarieven, nu gemiddeld 25 procent. Dan gaat China in Europa nog meer dumpen.

In een wereld die alsmaar argwanender is over de ambities van China, probeert Brussel een evenwicht te zoeken. Waarbij China's steun voor de Russische president Vladimir Poetin en Hongaarse premier Viktor Orbán pijnlijk is. Dit vraagt om krachtig beleid, om EU-uitbreiding en dus een groter EU-budget. Maar ik zie dat de meeste partijen terughoudend zijn. Onze politiek is protectionistischer, meer gesloten geworden. Dat is niet in ons belang.

Ik kijk even terug naar 2019. Scholieren gingen op vrijdagen de straat op voor klimaatbeleid. De Green Deal. Dit mondde uit in een regen van wetsvoorstellen zonder dat er werd geluisterd. De sfeer rond duurzaamheid is daarom verhard. Geen langetermijndoel zonder resultaat nu. Maar ook rechtszaken door klimaatactivisten.

Mij valt op hoe Unilever-topman Hein Schumacher opereert. Hij predikt focus en realiteitszin. Kennelijk hangt aan de ambitieuze doelen van zijn voorganger een fors prijskaartje. En met al deze protesten, rechtszaken en politieke verdeeldheid missen we winnaars in Europa. Die Amerika en China wel hebben.

De wereld verandert snel en in ons nadeel. We verliezen de concurrentie op innovatie, op inkomsten. We moeten durven investeren in Europese samenwerking. Wij vechten nu om de taart, terwijl we die moeten laten groeien. Daarom moet de interne Europese markt, 450 miljoen consumenten, groeien. Dat geeft nieuwe ontwikkeling en marktafzet. EU-uitbreiding leverde Nederlandse agrariërs altijd winst op. Laat die nieuwe lidstaten maar komen. Ik wens jullie wijsheid toe in het stemhokje op 6 juni.