Schade eierkartel minimaal tussen de 21 en 92 miljoen euro

Het webinar was georganiseerd door de vakgroep Pluimveehouderij LTO/NOP en de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders. Beide organisaties hebben de afgelopen weken gewikt en gewogen wat de beste aanpak is over het omgaan met de uitspraak van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) over de eierkartels.

Besloten is de procedure in gang te zetten met specialisten op het gebied van kartels van advocatenkantoor Lindenbaum en een stichting op te richten. De stichting gaat de belangen van de pluimveehouders behartigen en de schadeclaim bij de drie leden van de eierkartels Interovo, Wulro en Global indienen.

Het voordeel van het werken met een stichting is dat pluimveehouders gedurende een groot deel van de procedure anoniem kunnen deelnemen, lichtte Berkhout toe. Pas op het moment dat de er een schikking is of dat er na een gerechtelijke procedure schade wordt uitgekeerd, worden de namen van de pluimveehouders mogelijk wel bekend bij de eierkartels. Al kan het ook zijn dat de schade door een onafhankelijke derde wordt uitgekeerd. Dan hoeven de namen helemaal niet bekend te worden.

Vrijblijvend aanmelden

Iedere pluimveehouder kan zich vrijblijvend aanmelden voor deelname aan de stichting. Door die aanmelding wordt gelijk voorkomen dat de schadeclaim nog kan verjaren. Niet alleen de direct betrokken pluimveehouders die eieren hebben geleverd of een contract hadden met Interovo, Wulro of Global kunnen zich aanmelden, maar ook andere pluimveehouders. De lagere prijzen die binnen de eierkartels werden gehandhaafd, hadden namelijk vrijwel zeker ook gevolgen voor de prijzen van alle industrie- en tafeleieren in die periode.

'Economen gaan dit nog berekenen. Hoe meer data over de prijzen we van pluimveehouders krijgen, hoe beter we het kunnen berekenen. Ook pluimveehouders die eieren leverden naar België of Duitsland kunnen meedoen. We beoordelen iedere aanvraag. Mocht er geen optie zijn tot een claim, dan hoort de pluimveehouder dat', zegt Berkhout.

De eerste berekeningen van de economen van expertisebureau SEO komen nu tot een totale schade van de eierkartels van tussen de 21 en 92 miljoen euro. Het laagste bedrag geldt als de kartels een 10 procent lagere prijs tot gevolg hadden bij 20 procent marktaandeel. Het hoogste bedrag geldt bij een 20 procent lagere prijs en 35 procent marktaandeel. Deze bedragen zijn dan nog zonder de effecten op de andere eierprijzen en de wettelijke rente.

Externe financier

De stichting gaat waarschijnlijk gebruikmaken van een externe financier. Er is in theorie een mogelijkheid dat alle deelnemende pluimveehouders samen de kosten van de procedure voorschieten. Dat is volgens Berkhout wel een optie, maar werken met een externe financier biedt meer zekerheden. 'De kosten van de procedure zijn hoog. Bij de berekeningen van de schade die de economen moeten maken, gaat het al snel om 100.000 euro en meer', waarschuwt hij.

'De eierhandelaren in het kartel zullen proberen de procedure te rekken. Dat hebben ze al gedaan door bezwaar aan te tekenen tegen het besluit van de ACM. Dat maakt overigens weinig kans. Als ze weten dat een externe financier betrokken is bij de procedure heeft rekken geen effect, want die externe financier trekt zich niet terug. Je komt niet in de problemen als je als pluimveehouders zelf financiert en halverwege het geld op is en je dan bij moet storten', legt de advocaat uit.

Kosten

Voor de pluimveehouders brengt die externe financier wel kosten met zich mee. Aan het eind zal die een deel van de schade krijgen. Dat ligt tussen de 20 en 30 procent. Daar moet volgens Berkhout dan ook goed over worden onderhandeld. Hoe meer pluimveehouders meedoen, hoe sterker de zaak en hoe lager het percentage dat de externe financier nodig heeft.

Voor de pluimveehouders betekent het ook dat, mocht de zaak uiteindelijk toch niet slagen, ze geen kosten hebben gemaakt. Maar die kans is zo goed als nihil, stelt de advocaat. 'We zijn als Lindenbaum gespecialiseerd in schade verhalen door kartels en hebben vrijwel nog nooit zo'n duidelijk voorbeeld van een hardcore kartel meegemaakt. De ACM heeft ook al een duidelijke uitspraak gedaan dat er zeker een kartel is. Dat maakt het juridisch sterk. Het gaat nu vrijwel alleen over de hoogte van de schade vaststellen en de schade verhalen.'

De sterke zaak die er ligt tegen de deelnemers in de eierkartels kan betekenen dat ze willen meegaan in een schikking. Mocht het wel tot een gerechtelijke procedure komen waardoor het langer duurt, dan lopen de kosten door de wettelijke rente voor kartellisten ook op. Volgens Berkhout hoeft er geen grote vrees te zijn dat de schadeclaim uiteindelijk niet wordt betaald. De drie partijen zijn hoofdelijk aansprakelijk. Mocht een van de drie eierproducenten failliet gaan, dan moeten de andere twee betalen. De schade kan ook worden verhaald bij alle entiteiten – maatschap, vennootschap enzovoort – van het bedrijf.