Pioentelers moeten snel aan de slag met vergroening

Achtergrond Snijbloemen Haijo Dodde 08 mei 2023 om 15:30uur

De teelt van pioenrozen staat op een splitsing, stelt teeltadviseur Henk van den Berg. 'Het gebruik van chemie is een doodlopende weg. De sector moet nu op zoek naar alternatieven. Vooral jonge telers wil ik oproepen om aan de slag te gaan met nieuwe teeltsystemen.'

Pioentelers+moeten+snel+aan+de+slag+met+vergroening

Van den Berg heeft veertig jaar ervaring als zelfstandig teeltadviseur in zomerbloemen en in die periode de opkomst van de pioenroos in Nederland meegemaakt. Vanwege zijn aanstaande pensioen was hij gevraagd tijdens de Innovatiedag Pioenroos van Delphy bij Van Aert Flowers in Breda zijn visie te geven op de toekomst van de teelt.

Over het perspectief is Van den Berg positief. Hij noemt de pioenroos de mooiste bloem die er is en ziet in de afzet weinig problemen.

Ziekteverwekkers

Vooral in het gezond houden van het gewas ziet de adviseur de grootste uitdaging. 'Eigenlijk is dat in veertig jaar niet veel veranderd. Vanaf het begin hebben we in pioenrozen te maken gehad met veel ziekteverwekkers. Een deel daarvan is er nu nog steeds. Ook komen er regelmatig nieuwe problemen bij.'

Plantmateriaal is een belangrijke besmettingsbron en waarschijnlijk ook de oorzaak dat phytophthora in korte tijd zo snel is uitgebreid

Henk van den Berg, teeltadviseur

Bij schimmels maakt Van den Berg zich behalve over botrytis ook zorgen over de toenemende druk van phytophthora. Deze ziekte is de laatste tien jaar sterk in opkomst.

'Vooral op natte plekken met een slechte structuur kan de schade groot zijn. Dat uit zich vaak in een tegenvallende opkomst. Plantmateriaal is een belangrijke besmettingsbron en waarschijnlijk ook de oorzaak dat phytophthora in korte tijd zo snel is uitgebreid. Als sector zijn we daarin onvoldoende zorgvuldig geweest', stelt de teeltadviseur.

Sluipmoordenaar

Virus en dan vooral het tabaksratelvirus (TRV) noemt Van den Berg een onderschatte sluipmoordenaar, die lastig te beheersen is. 'Veel nieuwe pioensoorten blijken gevoelig. Bovendien heeft TRV een groot aantal waardplanten en verspreiden niet alleen bladluizen, maar ook aaltjes dit virus.'

Teeltadviseur Henk van den Berg gaf een inleiding tijdens de Innovatiedag Pioenroos. © Haijo Dodde

Van de plagen zorgen vooral de wortelknobbelaaltjes voor fytosanitaire risico's bij internationale handel. Maar met name wortelboorders ziet Van den Berg als een gevaarlijke aandoening die vaak te laat wordt ontdekt. 'De aantasting kan echt een ramp zijn. Maar bij een juiste monitoring is effectieve bestrijding van jonge rupsen goed mogelijk.'

Symptoombestrijding

Voor alle ziekten en plagen geldt volgens de teeltadviseur dat pioentelers niet alleen moeten focussen op symptoombestrijding. 'We kunnen ervan uitgaan dat het middelenpakket de komende vijf jaar nagenoeg verdwijnt. Voor pioenrozen hoeven we niet te rekenen op chemische alternatieven.'

Van den Berg adviseert pioentelers om niet pas in actie te komen als middelen daadwerkelijk niet meer beschikbaar zijn. 'Ga in studiegroepen op zoek naar groene alternatieven. Kijk wat mogelijk is en serveer potentiële oplossingen niet te snel af omdat ze te duur zijn. Het beperken van chemie heeft uiteindelijk ook voordelen voor de afzet. We moeten voorkomen dat consumenten onze bloemen niet meer willen kopen vanwege te veel residu.'

Alternatief voor stomen

Met het plantaardige product Herbie is het mogelijk om zonder chemie de bodem te ontsmetten. Tijdens de Innovatiedag Pioenroos gaf Ard Reijtenbagh van Soilwise een toelichting op de methode die hij Bodem Resetten noemt. Na het inspitten van Herbie als granulaat en daarna enkele weken luchtdicht afdekken van de bodem ontstaat een proces waarbij bodemgebonden ziekten en plagen worden bestreden. In pioenrozen wordt deze manier van biologische grondontsmetting vooral toegepast in kassen, zegt Reytenbach. 'We hebben een aantal jaren ervaring met pioenrozen. We zien vooral goede resultaten bij herinplantziekte voorkomen. Veel telers zien het als alternatief voor het stomen van de bodem. Maar deze methode is milieuvriendelijker en bovendien goedkoper.' Reytenbach schat de kosten van de bodem resetten met Herbie op 1,50 tot 1,75 euro per vierkante meter. Dat is afhankelijk van de spitdiepte.