Tineke de Vries: 'Pijnpunt zit in het stapelen van stikstofkortingen'

Consumptieaardappelen staan niet op deze lijst. Telers op zand en löss moeten vóór 1 oktober een vanggewas zaaien om stikstofkorting te ontlopen.

Dit late voorjaar is een goed voorbeeld dat de landbouw zich niet door kalenders laat sturen

Tineke de Vries, voorzitter LTO-vakgroep Akkerbouw en Vollegrondsgroente

Waar zitten de grootste pijnpunten?

'Die zitten vooral in het stapelen van stikstofkortingen. Bedrijven in aangewezen met nutriënten verontreinigde gebieden worden vanaf 2025 gekort op gebruiksnormen met 20 procent. Ook raakt het telers die gronden huren of ruilen. De korting is voor het bedrijf die de teelt op naam heeft staan. Daarnaast zorgt de derogatieafbouw voor minder mestruimte.'

Draagt het niet toevoegen van consumptieaardappelen bij aan het doel van minder dan 50 milligram per liter nitraat in het bovenste grondwater?

'Nee, wij benadrukken de nadelige effecten van kalenderlandbouw al langer. Dit late voorjaar is een goed voorbeeld dat de landbouw zich niet door kalenders laat sturen.

'Er zullen weinig telers zijn die vóór 1 oktober rooien, omdat het gewas niet eerder goed is afgerijpt en je opbrengst misloopt. Een gewas groen oogsten levert extra stikstofverlies op en een slechte bewaarbaarheid. Dat strookt niet met de praktijk.'

Wat gaat LTO nu doen?

'We blijven aan de bel trekken door te laten weten dat kalenderlandbouw niet werkt. Het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn kunnen we nauwelijks meer beïnvloeden. Daarom richten we ons op het achtste actieprogramma.

'Inzet is om voor dit actieprogramma, dat in 2026 ingaat, tot een systeem te komen waarbij telers met monitoring weten wat hun bijdrage aan het probleem is en zelf verantwoordelijk zijn voor de oplossing. Dus sturen op doelen ofwel afrekenen op ondernemerschap. Als we niet zelf actief aan de slag gaan, volgen desastreuzere maatregelen.

'Overigens vind ik dat we door de flinke lobby ook veel hebben bereikt binnen het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn. Zo is de stikstofkorting minder impactvol dan oorspronkelijk. Toch houden we er gemengde gevoelens aan over, vooral door het ontbreken van gewassen op de winterteeltenlijst.'