Arjan Swinkels: 'Waterbuffels zijn gaver dan een kantoorbaan'

Voordat Swinkels begon met het houden van waterbuffels, had hij het boerenleven eigenlijk al achter zich gelaten. Het melkveebedrijf waar hij opgroeide, was verkocht vanwege een gebrek aan opvolgers. 'Ik ben marketing gaan studeren en heb tien jaar op een kantoor gewerkt', vertelt hij. 'Toch bleef ik altijd een boerenzoon.'

Geen wonder dat de boerderij bleef lonken. 'De buitenlucht, dieren, natuur, ondernemen; dat sprak me toch aan. Ik bleef het gevoel hebben dat ik iets met de boerderij van mijn moeder wilde doen.'

Meteen verkocht

Swinkels volgde een opleiding biologische landbouw en liep stage bij verschillende bedrijven. Toen hij een kijkje nam bij een waterbuffelhouder, was hij meteen verkocht. 'Ik begon met negen kalveren als hobby, maar ik heb vanaf dag één kansen gezien om er een bedrijf van te maken. In de loop der tijd ging ik steeds minder op kantoor werken en steeds meer met de buffels. Sinds 2016 ben ik fulltime boer.'

Het was wel even wennen, die waterbuffels, zegt de Brabantse ondernemer. 'Er zijn veel momenten geweest waarop ik dacht: hier stop ik mee. Aan de ene kant zijn het relaxte beesten. Wat betreft diergezondheid zijn ze vrij eenvoudig. Je kunt ze in feite houden zonder antibiotica te gebruiken. Maar om er melk uit te krijgen, is nog niet zo makkelijk. Wennen aan de melkstal is ingewikkeld voor ze', licht hij toe.

Oxytocine

'Melk laten schieten is ook lastig. Vaak wordt er in de waterbuffelhouderij oxytocine gespoten om de melk op gang te krijgen. Dat mag gewoon, maar ik doe het niet. Het is immers wel een hormoon.'

Daarnaast geven de waterbuffels weinig melk vergeleken met koeien. 'Ik was gewend aan een koe die per melkbeurt 20 kilo gaf. De buffels geven gemiddeld 6 kilo melk per dag. Gelukkig zijn mijn marges een stuk groter.'

Honderd waterbuffels

Bij De Stoerderij in Son en Breugel grazen nu zo'n honderd waterbuffels op 9 hectare eigen land en pachtgronden van Staatsbosbeheer. Swinkels boert graag 'op zijn eigen manier', zoveel mogelijk natuurinclusief. Zo zijn de buffels het hele jaar buiten, zogen de kalveren drie maanden bij hun moeder en beperkt de ondernemer het gebruik van krachtvoer.

Een aantal jaar heeft De Stoerderij zelfs het biologische keurmerk van Skal gedragen, maar daar is Swinkels mee gestopt. Dat had praktische redenen, maar liever zet hij zijn producten ook niet op de markt met een biologisch imago dat volgens hem soms 'een beetje zeurderig' overkomt. 'Ik richt me veel liever op het concept 'stoer'. Het feit dat ik een soort natuurboer ben, past daar goed bij. In dat segment zitten juist de mensen die niet kijken op een kwartje meer.'

Goede boterham

De producten van De Stoerderij, waaronder melk, mozzarella, ijs, yoghurt en vlees, verkoopt de ondernemer volledig via de korte keten. Zelf beschrijft hij de korte keten als 'moeilijk'. De zuivelproducten verkoopt hij direct aan bezoekers of via verschillende verkooppunten in de regio. Het vlees verkoopt hij via crowdfundingscampagnes. Hij verdient daar een dik belegde boterham mee.

'Tegen boeren die hier komen kijken, zeg ik wel eens: 'Ga er maar van uit dat niemand zit te wachten op jouw winkeltje.' Zo ben ik zelf ook. Als ik 2 pond sperziebonen wil hebben, rij ik niet naar de biologische sperziebonenteler. Niemand heeft daar tijd voor', weet Swinkels.

Zijinstromer

'Mijn marketingachtergrond is absoluut een van de redenen waarom ik hier succesvol in ben. Ik ben eigenlijk een zijinstromer. Misschien ben ik niet zo'n goede boer, maar een product in de markt zetten kan ik wel. Je moet echt een goed idee hebben om succes te hebben in de korte keten.'

Toch ziet de ondernemer nog wel potentie in directe verkoop aan consumenten. 'Uiteindelijk is dit wel het verdienmodel voor natuurinclusief en extensiever boeren, tenzij je afhankelijk wilt blijven van subsidies.'

Het is soms ingewikkeld dus, maar Swinkels zou niet terug willen naar zijn oude leven. 'Ik weet dat als ik hiermee stop, ik weer op een kantoor zal belanden. Dit is veel gaver.'