Weerbare teelt met biologische middelen vergt lange adem

De pilot is onderdeel van het Actieplan Plantgezondheid van BO Akkerbouw. De pilot-ervaringen sterken Artemis en BO Akkerbouw in hun pleidooi om de toelating van groene middelen te versnellen. Er zijn meer toegelaten producten nodig en er is meer ervaring vereist om er mee te werken. Het bereiken van een weerbare teelt is een kwestie van lange adem, zo blijkt uit de pilot. Door te experimenteren en te leren is stapsgewijs te werken aan een weerbaar teeltsysteem is de conclusie. Maar dat is niet op korte termijn bereikt.

Naast een tekort aan toegelaten biologische biostimulanten en middelen dat is toegelaten kent een aantal producten ook praktische beperkingen in de toepassing. 'Denk daarbij aan het aantal keren dat de biostimulant of het biologische middel (preventief) moet worden aangebracht, zegt WUR-projectleider Saskia Houben in een persverklaring.

Leerervaringen

Houben: 'De methode van toepassen luistert heel nauw, elke situatie is anders. Het vergt veel leerervaringen; er zijn nog vele vragen, bijvoorbeeld over welke middelen en maatregelen op het juiste moment in de levenscyclus van pathogenen en plagen zijn in te zetten. Soms is dat preventief, soms als een schadedrempel overschreden dreigt te worden. De akkerbouwers zijn heel enthousiast en vooruitstrevend ingesteld om hun teelt weerbaarder te maken. Voor hen is het wel duidelijk dat het een andere manier van telen is en geen een-op-een vervanging van chemische middelen.'

De partijen concluderen dat er meer kennis nodig is over biologische bufferen. Biologische buffering is het creëren van een grote biodiversiteit van (micro)organismen en natuurlijke stoffen. Hierdoor is het de bedoeling dat de bodems gezonder en de gewassen weerbaarder worden. Een andere conclusie is dat er verder gewerkt moet worden aan geïntegreerd telen (ICM-systeemaanpak) om te voorkomen dat duurzamer telen leidt tot problemen en risico's die een gangbaar akkerbouw niet kan dragen.

Knelpunten

Aan de pilot werken vier akkerbouwers mee voor eigen rekening en risico. Zij geven jaarlijks aan welke knelpunten ze ervaren in hun (gangbare) teeltmethode. Dit resulteert in een groslijst, die Artemis-leden krijgen voorgelegd. Artemis behartigt de belangen van bedrijven die actief zijn in het onderzoek, de productie en de verkoop van biologische bestrijders & bestuivers, gewasbeschermingsmiddelen van natuurlijke oorsprong en biostimulanten.

Leden van Artemis geven aan welke oplossingen zij beschikbaar hebben, passend bij principes van geïntegreerd telen. Op basis van perspectieven die producten en andere maatregelen bieden is op elk bedrijf de focus gelegd op enkele knelpunten waarvoor een aanpak wordt ontwikkeld. Aan de hand van monitoring wordt het jaar erop de aanpak doorgezet, eventueel aangepast of uitgebreid met extra knelpunten.

Ritnaalden en aaltjes

In teeltseizoen 2022 staan in het aardappelgewas de knelpunten ritnaalden, aaltjes, vochthuishouding en fosfaatbeschikbaarheid centraal. Bij uienteelt droegen akkerbouwers trips, fosfaatbeschikbaarheid, uienvlieg en beworteling aan. Bij suikerbiet staat cercospora in de schijnwerper en meer algemeen is wortelduizendpoot een knelpunt.

Inmiddels is de pilot ondergebracht bij het praktijkprogramma van het Uitvoeringsprogramma Toekomstvisie Gewasbescherming 2030, waarvan Artemis deelnemende partij is. Bij de bloembollenteelt en sierteelt zijn vergelijkbare pilots opgezet.