Glastuinbouw slaakt opnieuw noodkreet om energieprijzen

Met de hoge energieprijzen dreigt 40 procent van de glastuinbouwbedrijven in Nederland in de problemen te komen en dat geldt dan ook voor de klimaattransitie. Dat meldt Glastuinbouw Nederland in de inbreng als aanloop naar het Commissiedebat Tuinbouw en Visserij woensdag in de Tweede Kamer. Volgens de belangenorganisatie zijn nu crisismaatregelen nodig om de sector en de nationale klimaattransitie overeind te houden.

Nederlandse glastuinders kunnen de nationale energietransitie een enorme impuls geven. Glastuinbouw Nederland heeft het voorstel gedaan om binnen vijf jaar het jaarlijkse aardgasverbruik met ruim 900 miljoen kuub te reduceren. Dat vermindert de CO2-uitstoot met ruim 1,6 megaton per jaar. Dat is vergelijkbaar met het jaarverbruik van ruim 750.000 huishoudens. De glastuinbouwsector is daarmee in 2040 klimaatneutraal.

Ongekende vergroeningspotentieel

Glastuinbouw Nederland zegt niet te begrijpen dat Den Haag dit ongekende vergroeningspotentieel van onze voedselproductie en maatschappij niet ten volle benut om de nationale klimaattransitie aan te jagen. Voorzitter Adri Bom-Lemstra vraagt zich af of er wel behoefte is aan een groenere glastuinbouw. 'Of hebben we liever dat onze steeds duurzamere productie naar het buitenland vertrekt, met soms meer CO2-uitstoot tot gevolg?'

Bom-Lemstra wijst erop dat de energietransitie enorm in de vertraging komt door de hoge gasprijzen. 'Door de huidige SDE-structuur is het voor groene telers nu interessanter om fossiele brandstoffen te gebruiken om kassen te verwarmen, omdat ze de elektriciteit, die daarbij ontstaat, aan het net kunnen leveren. Dit betekent dat we 700 miljoen kuub aardgas extra gaan gebruiken, terwijl de sector juist groene stappen vooruit wil maken.'

Koplopers terughoudend

Daarnaast is door de hoge gasprijzen de SDE-subsidie onrendabel om lopende en nieuwe duurzaamheidsprojecten in de benen te houden. Deze projecten raken in grote financiële problemen. Bom-Lemstra: 'Onze koplopers worden met de SDE en ODE gestraft, terwijl de volggroep terughoudend wordt. Telers bewegen hierdoor terug naar gas. Met deze SDE brengt het kabinet de toekomst en klimaatdoelen van de glastuinbouw en Nederland in groot gevaar.'

Veel glastuinders komen in enorme liquiditeitsproblemen door de extreem hoge energieprijzen, waarschuwt Glastuinbouw Nederland. Een borgstellingskrediet kan glastuinbouwbedrijven op korte termijn lucht geven in de strijd om lijfsbehoud. Ook Europa biedt vergroeningshulp. Bom-Lemstra meldt dat een aantal EU-lidstaten de opgerekte Staatssteunkaders en het crisisreserve al maximaal benut om hun telers ondersteunen.

Oneerlijke concurrentie

'Nederland doet dit niet. Dat leidt tot oneerlijke concurrentie, de kostprijzen voor de Nederlandse teler zijn fors hoger dan die voor buitenlandse telers. Het kabinet moet oneerlijke concurrentie in Europa voorkomen en het steunpakket snel openstellen voor snellere verduurzaming van onze sector', stelt de Glastuinbouw Nederland-voorzitter.