Veel vragen Tweede Kamer over reductiekaartje stikstof

Volgende week debatteert de Tweede Kamer over de stikstofplannen van het kabinet. Ter voorbereiding verzorgde het RIVM een technische briefing voor Kamerleden over de totstandkoming van de reductiedoelen in de Kamerbrief. Het door het ministerie aangeleverde landkaartje (zie pdf onderaan artikel) blijkt een bron van veel vragen. Hieruit valt op te maken dat Kamerleden van links tot rechts er niet gerust op zijn dat het kabinet de juiste weg is ingeslagen.

In de Kamerbrief variëren de reductiedoelen tussen 12 en 95 procent afhankelijk van de ligging ten opzichte van een Natura 2000-gebied. Desgevraagd door Kamerleden blijkt deze bandbreedte een door het ministerie aangeleverd uitgangspunt.

Doel is om uiteindelijk tot een gemiddelde reductie van 40 procent in 2030 te komen. Met een bandbreedte van 20 tot 70 procent is het ook mogelijk de nationale opgave te bereiken, erkende het RIVM tot verbazing van sommige Kamerleden. In dat geval wordt de opgave is sommige gebieden hoger en in andere lager.

Aangepast kaartje

Kamerlid Pieter Grinwis (ChristenUnie) zou graag nog voor het debat een aangepast kaartje willen zien met daarin verwerkt de andere bandbreedte. 'Wij staan al 0-1 achter in het debat', verzuchtte hij. Een ander opmerkelijk feit is dat de reductiedoelen uitgaan van uitstootgegevens uit 2018.

Kamerlid Caroline van der Plas (BBB) merkte op dat dit een vertekend beeld kan opleveren aangezien de veestapel sindsdien is gekrompen. Zo is de rundveestapel sinds april 2018 met 200.000 dieren afgenomen, blijkt uit cijfers van het CBS. De varkenshouderij kromp in die periode met 1,5 miljoen dieren.

Verzamelen en verwerken

Het RIVM stelt dat het verzamelen en verwerken van deze data nu eenmaal veel tijd kost en dat de regionale uitwerking van de stikstofreductie in de gebiedsgerichte aanpak gebaseerd zal zijn op actuele data. De reductiedoelen in het kaartje zijn slechts richtinggevend voor dat proces.

Kamerleden willen ook graag weten wat de reductiedoelen voor effect hebben op de grond. Welke conclusie kan een boer trekken die op het landkaartje een zware opgave ziet voor zijn regio? 'Hoe hard zijn deze percentages?', vroeg VVD-Kamerlid Thom van Campen.

Basis voor gebiedsplannen

'Het is aan de provincies hoe hiermee om te gaan', zegt Gerben Roest, programmamanager Stikstof bij het RIVM. 'Het kaartje biedt de basis voor de gebiedsplannen en is niet geschikt om keuzes op bedrijfsniveau te maken. Doe je in het ene gebied minder dan moet je elders meer doen. Dat is dan de consequentie en die is complex. Het totaal van de reductie moet optellen tot de doelstelling in het gebied.'

Menig Kamerlid zei het jammer te vinden dat in het kaartje niet de doelen van sectoren als de industrie en luchtvaart zijn meegenomen. Wat wel er wel in zit, is de reductie die wordt behaald met het nu al geldende beleid en de afname van emissies doordat in omringende landen ook wordt gewerkt aan emissiereductie.

Schriftelijke vragen ingediend

Het stikstofdebat staat gepland voor volgende week donderdag. Vooruitlopend hebben Kamerfracties meer dan tweehonderd schriftelijke vragen ingediend bij landbouwminister Henk Staghouwer en minister Christianne van der Wal voor Natuur en Stikstof.

Vragen die leven in de Kamer gaan onder meer over legalisering van de PAS-melders en hoe wordt omgegaan met (biologische) boeren die door middel van extensivering of een natuurinclusieve bedrijfsvoering al een grote reductie hebben behaald. Verder willen partijen weten wat de gevolgen van de plannen zijn voor de samenleving en economie op het platteland.