LTO: WOB-documenten tonen misverstanden op ministerie aan

Dat meldt LTO Nederland in een schriftelijke reactie op de openbaring van duizenden pagina's overheidscorrespondentie over de stikstofaanpak. De stukken zouden suggereren dat wetenschappelijke kritiek op de effectiviteit van opkoopregelingen en het Aerius-stikstofmodel niet met de Tweede Kamer zijn gedeeld. De stukken en e-mails zijn openbaar gemaakt na een WOB-verzoek (Wet openbaarheid van bestuur) van Greenpeace.

LTO ziet in de documenten ook een bevestiging van wat eigenlijk al bekend was. 'Na eerste analyse van de stukken moeten we constateren dat we toch echt nog steeds met een stikstofprobleem zitten, hoezeer we ook begrijpen dat velen het graag anders zouden zien. Maar de oplossingen zijn onzeker. De effectiviteit van alle maatregelen op verbetering van natuur is hoogst onzeker. Beleidsmatig en modelmatig is veel in het beste geval 'wiebelig' te noemen.'

Effectiviteit betwijfeld

Uit eerdere rapporten en onderzoeken is al bekend dat het zeer te betwijfelen is of massale opkoop van veehouderijbedrijven effectief is. Ook is het de vraag of er met forse vermindering van de stikstofemissie automatisch natuurdoelen gehaald gaan worden. Verder vindt LTO dat is gebleken dat de natuurmonitoring niet op orde is en dat er grote onzekerheidsmarges zitten in het meetsysteem Aerius. Dat komt ook terug in de WOB-documenten, schrijft LTO.

Daarbij signaleert LTO ook een 'klassieke beleidsfuik': de sector moet krimpen, onwelgevallige informatie wordt afgeweerd en alles wat lijkt te kloppen vergroot. 'Opkoop is ook altijd beter dan innovatie, lijkt het credo.'

Harde maatregelen

De harde maatregelen die vaak worden gesuggereerd, passen niet bij de mate van onzekerheid in dit dossier. Dat is vanuit LTO geen pleidooi om 'niets' te doen, wel om de zorgen van de sector serieus te nemen en werk te maken van de plannen en voorstellen vanuit de samenleving.

Dit is ook de lijn van LTO ten aanzien van het coalitieakkoord. 'De voorgestelde 50 procent reductie is een verdubbeling van het eerder dit jaar vastgelegde doel van 26 procent en hoger dan de door ons voorgestelde 40 procent. Dat is teleurstellend en roept vragen op met betrekking tot realiteitsgehalte en uitvoerkracht.'

LTO roept het kabinet op om het voorstel 'Een duurzaam evenwicht' op te nemen in de uitwerking van de plannen. 'Door in te zetten op robuuste natuur, innovatie en natuurinclusieve landbouw. Met een gebiedsgerichte aanpak, een stikstofregistratiesysteem en adequate metingen en monitoring die de wiebelige modellen die op dit moment worden gebruikt verbeteren.'

Fundamentele kennis mist

'Opvallend is dat sommige ambtenaren klaarblijkelijk fundamentele kennis missen', stelt LTO. 'Zo wordt in een conceptversie van een rapport gesteld dat de kosten van de productie van biologische melk lager zijn omdat er geen krachtvoer wordt gebruikt.'

'Onze leden weten dat dit twee keer fout is: de kosten van biologische productie zijn niet zelden hoger (de opbrengsten gelukkig ook), en ook biologische boeren mogen hun koeien toch echt (biologisch) krachtvoer geven. Gelukkig werd deze onjuiste frase er na opmerkingen van een tweetal andere ambtenaren uitgehaald, waaruit blijkt dat bespreking van conceptversies van onderzoeken niet per definitie een slechte zaak is', stelt LTO.

Kalverhouderij

Nog ernstiger vindt LTO dat bijvoorbeeld de kalverhouderij wordt weggezet als een sector zonder toekomstperspectief. 'De ambtenaar stelt dat het verdienvermogen 'te gering is om zelfs maar minimale dierenwelzijnseisen te stellen', een aperte onwaarheid. Het voorstel om de stikstofruimte van de sector dus maar elders in te zetten is uiterst ongepast.'

'Het belang van sterke agrarische belangenbehartiging is daarmee nog maar eens gegeven', stelt LTO. 'Praktijkkennis, diepere inzichten en feiten doen ertoe. Daar blijven wij ons voor inzetten.'