Rechter: Overijssel moet handhaven op vergunning beweiden en bemesten

MOB wil dat Overijssel handhavend optreedt bij boeren die met hun bedrijf dicht bij stikstofgevoelige natuur zitten, omdat zij volgens MOB met het beweiden en bemesten aan de achteruitgang van die natuur bijdragen. De provincie weigerde dit, in lijn met het advies van de commissie-Remkes en de positie van het ministerie van LNV. Het ministerie kondigde recent aan juist in te zetten op meer weidegang, omdat daarmee de stikstofemissie van de melkveehouderij fors wordt verminderd.

Overijssel had eerder aangegeven in het beweidings- en bemestingsseizoen niet actief te handhaven op de vergunningsplicht voor beweiden en bemesten, omdat handhavend optreden niet evenredig zou zijn in verhouding met de daarmee te behalen doelen. De rechtbank is het daar niet mee eens en stelt dat als niet duidelijk is wat de gevolgen zijn voor de natuur, ook niet kan worden afgewogen of handhavend optreden disproportioneel is.

Bestaand gebruik

Uit de uitspraak van de rechter blijkt dat het theoretisch gezien mogelijk is om bemesten en beweiden onder ‘bestaand gebruik’ te schuiven. 'Bestaand gebruik' is een juridisch begrip en houdt in dat geen natuurvergunning nodig is als kan worden bewezen en onderbouwd dat een activiteit al plaatsvond toen de Natura 2000-gebieden werden aangewezen.

In de betreffende casus was volgens de rechter onvoldoende onderbouwd dat het om bestaand gebruik ging. Hoe die onderbouwing er dan wel uit moet komen te zien, is onduidelijk. LTO Nederland noemt dat in een reactie de kern van het probleem. Met deze uitspraak miskent de rechter volgens de belangenbehartiger dat enige flexibiliteit in grondgebruik, bijvoorbeeld door gewasrotatie, onlosmakelijk is verbonden met agrarische bedrijfsvoering.

LTO teleurgesteld

'We zijn erg teleurgesteld over deze uitspraak', zegt Trienke Elshof, portefeuillehouder Platteland en Omgeving van LTO Nederland. 'Bemesten en beweiden behoren tot de kernactiviteiten van een boerenbedrijf. Daarnaast is een koe in de wei maatschappelijk gewenst en een onderdeel van de stikstofaanpak. Het zorgt juist voor minder stikstof.'

Extra vergunningen en papierwerk leveren volgens Elshof niets op voor de natuur. 'En ze maken een gezonde bedrijfsvoering alleen maar moeilijker. Veel boeren zitten inmiddels al jaren in onzekerheid over de toekomst van hun bedrijf. En deze uitspraak draagt daar helaas alleen maar aan bij.'

De provincie moet binnen acht weken een nieuw besluit nemen op het handhavingsverzoek van MOB, anders volgt een dwangsom. LTO hoopt dat Overijssel in hoger beroep gaat tegen de uitspraak.